Τον τελευταίο καιρό όλο και πιο συχνά διαβάζουμε για την πιθανότητα εξόδου της χώρας μας από την ευρωζώνη. Η εφημερίδα «Καθημερινή» φιλοξένησε χθες δύο άρθρα που αναλύουν τα πιθανά σενάρια εξόδου της Ελλάδα από την ευρωζώνη, και μας δίνουν μερικές πληροφορίες για το τι θα επικρατήσει σε μια τέτοια πιθανή κατάσταση.
+++
«Γιατί είναι δύσκολο να εγκαταλείψει μια χώρα την Ευρωζώνη»
Ρουμπινα Σπαθη
«Ποιους σκοπέλους έχει να ξεπεράσει όποια οικονομία επιχειρήσει την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα»
Μια σειρά αποθαρρυντικών δυσκολιών, νομικής, οικονομικής και πρακτικής φύσης, θα αντιμετωπίσει οποιαδήποτε χώρα επιχειρήσει να εγκαταλείψει το ευρώ και να επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα. Iδιαιτέρως αν σχεδιάζει την υποτίμηση του νέου νομίσματός και παράλληλη μετατροπή του εξωτερικού της χρέους σ' αυτό. Αυτή είναι η εκτίμηση του οικονομολόγου Ερικ Ντορ του IESEG School of Management, του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λίλλης, που σε σχετική του μελέτη επιχειρεί να παρουσιάσει ένα αναλυτικό σενάριο περί των όσων θα συνεπαγόταν η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ για την ίδια και τους πολίτες της, αλλά παράλληλα και τα κωλύματα στα οποία θα μπορούσε να προσκρούσει το εγχείρημα. Δεδομένου ότι, στην περίπτωση εξόδου μιας χώρας από το ευρώ, θεωρείται βέβαιο ότι επίκειται υποτίμηση του νέου νομίσματός της έναντί του, η εν λόγω μελέτη προεξοφλεί πως αν η ενδιαφερόμενη χώρα επιχειρήσει να μετατρέψει το εξωτερικό της χρέος στο νέο νόμισμα θα προκαλέσει κύμα προσφυγών σε δικαστήρια από πλευράς των πιστωτών της.
Σε ό,τι αφορά τα όσα θα ακολουθήσουν στο εσωτερικό της χώρας και ειδικότερα ως προς τη μετατροπή των καταθέσεων και του ρευστού χρήματος που κυκλοφορεί στην αγορά, η μελέτη εκτιμά πως πολλά από τα μέτρα που θα επιστρατεύσει θα είναι «αμφίβολης νομιμότητας».
Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο, αν η Ελλάδα, για παράδειγμα, αποφασίσει την επιστροφή της στη δραχμή, θα πρέπει να προηγηθεί πάγωμα όλων των τραπεζικών λογαριασμών. Θα εξαιρεθούν μόνο οι λογαριασμοί όσων δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι της χώρας. Οι λογαριασμοί που διατηρούν όσοι δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι θα παραμείνουν σε ευρώ, σε αντίθεση με τους λογαριασμούς των μόνιμων κατοίκων που θα μετατραπούν αυτομάτως στο νέο νόμισμα με ισοτιμία ένα προς ένα. Θα μετατραπούν, επίσης, στο νέο νόμισμα όσα χρέη απορρέουν από συμβόλαια μεταξύ πολιτών ή ιδρυμάτων της χώρας, δάνεια, μισθοί, ενοίκια ή λογαριασμοί και πάντα με την ισοτιμία ένα προς ένα.
Το επόμενο βήμα θα είναι μετά από κυβερνητική απόφαση να γίνονται όλες οι πληρωμές στα εμπορικά καταστήματα είτε με μετρητά είτε με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες στο νέο νόμισμα, καθώς το ευρώ θα αντιμετωπίζεται στο εξής ως συνάλλαγμα.
Στο χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί μέχρις ότου η κεντρική τράπεζα της χώρας εκδώσει τα νέα χαρτονομίσματα και προσφέρει ρευστότητα των νέων χαρτονομισμάτων στις εγχώριες τράπεζες, θα κυκλοφορούν χαρτονομίσματα του ευρώ. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο που συνέταξε τη μελέτη, τα ευρώ που θα κυκλοφορούν θα σφραγιστούν κατά τρόπο που να είναι σαφές ότι η αξία τους δεν είναι πλέον του ευρώ, αλλά εκείνη του νέου νομίσματος. Θα είναι προσωρινά τα μόνα νομίσματα που θα κυκλοφορούν νομίμως στη χώρα και θα αποσυρθούν μόλις δοθούν στην κυκλοφορία.
Το επόμενο βήμα θα είναι να δοθεί ένα πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, στη διάρκεια του οποίου θα μπορούν να ανταλλαγούν τα ευρώ που έχουν οι πολίτες της χώρας στην κατοχή τους με το νέο νόμισμα. Οσον αφορά τις αλλαγές, που ο κ. Ντορ χαρακτηρίζει «αμφιβόλου νομιμότητας», αυτές αφορούν κυρίως τους ελέγχους και τις απαγορεύσεις που θα επιβληθούν στις κινήσεις κεφαλαίων. Θα πρέπει, σύμφωνα πάντα με την υπόθεση εργασίας του κ. Ντορ, να επιβληθεί προσωρινή απαγόρευση στις εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό, αλλά και να απαγορευθεί η μεταφορά κεφαλαίων από τους λογαριασμούς των πολιτών της χώρας σε λογαριασμούς μη μονίμων κατοίκων που θα παραμένουν σε ευρώ.
Πηγή http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_18/12/2011_466532
+++
«Διαψεύδονται αλλά υπάρχουν τα σενάρια εξόδου»
The New York Times
Το σενάριο είναι φανταστικό, αλλά κάπως έτσι θα ήταν ο χειρότερος εφιάλτης της Ευρώπης: έπειτα από φημολογία εβδομάδων, ο Ελληνας πρωθυπουργός ανακοινώνει αργά Σάββατο βράδυ πως η χώρα θα εγκαταλείψει το ευρώ και θα επιστρέψει στη δραχμή.
Τη Δευτέρα, ουρές εξαγριωμένων Ελλήνων συγκεντρώνονται έξω από τις σφραγισμένες πόρτες των τραπεζών, προσπαθώντας να πάρουν τις παγωμένες καταθέσεις τους. Η αξία της δραχμής υποτιμάται κατά περισσότερο από 60% έναντι του ευρώ και οι τιμές των προϊόντων εκτινάσσονται στα λίγα καταστήματα που τολμούν να ανοίξουν. Σύντομα κόβονται όλες οι διεθνείς πιστώσεις προς την Ελλάδα καθώς κηρύσσει πτώχευση. Η χώρα διολισθαίνει στο χάος και ο στρατός αναλαμβάνει τη διακυβέρνησή της. Ισως να μη συμβεί ποτέ αυτή η τρομακτική αλληλουχία γεγονότων. Ομως δεν μπορεί πια να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη η Ελλάδα ή κάποια άλλη χώρα. Επισήμως οι θεματοφύλακες της νομισματικής ένωσης αρνήθηκαν να συζητήσουν δημοσίως την πιθανότητα της εξόδου κάποιων χωρών από το ευρώ. Οπως τόνισε ο Μάριο Ντράγκι «δεν θα ήταν συνετό να προβλέπουμε σχέδια για κάτι που θεωρούμε απίθανο να συμβεί». Καθώς, όμως, αποκαλύπτεται η αλήθεια για την Ελλάδα και άλλες ασθενέστερες οικονομίες της Ευρωζώνης, πως το τίμημα της συμμετοχής στο ευρώ θα είναι μεγαλύτερες θυσίες, αυξάνεται ο αριθμός των νομικών και οικονομικών επιστημόνων -εκτός βέβαια από τους ίδιους τους Ελληνες- που εξετάζουν λεπτομερώς τι θα συνέβαινε αν η Ελλάδα έβγαινε από το ευρώ.
Από τη στιγμή που ανέλαβε πρωθυπουργός τον Νοέμβριο, ο Λουκάς Παπαδήμος επαναλαμβάνει επίμονα πως το μέλλον της Ελλάδας βρίσκεται στην Ευρωζώνη. Αυτό, όμως, δεν έχει εμποδίσει επενδυτικές τράπεζες, ακαδημαϊκούς και νομικούς να ψάχνουν πώς θα έμοιαζε μια έξοδος από το ευρώ. Τον περασμένο μήνα η Nomura και η UBS εκπόνησαν λεπτομερείς μελέτες.
Η Nomura προβλέπει υποτίμηση της νέας δραχμής κατά 60%. Η UBS επεκτείνεται σε προειδοποιήσεις για υπερπληθωρισμό, στρατιωτικά πραξικοπήματα και εμφύλιο πόλεμο. Μία από τις πλέον διεξοδικές μελέτες είναι του οικονομολόγου Ερικ Ντορ του Ieseg School of Management στη Λιλ της Γαλλίας. Ο Τσαρς Πρόκτορ, Βρετανός νομικός, εξετάζει το ακανθώδες θέμα τι θα γίνει με όσους επενδυτές κατέχουν ομόλογα που διέπονται από την ελληνική νομοθεσία, όπως το 90% των ελληνικών ομολόγων.
Το πιθανότερο, συμπεραίνει, είναι η αθέτηση πληρωμών, καθώς οι επενδυτές δεν θα δεχθούν να πληρωθούν σε υποτιμημένες δραχμές. Το μεγαλύτερο πλήγμα θα δεχθεί η ΕΚΤ, που έχει στην κατοχή της ελληνικά ομόλογα αξίας περίπου 60 δισ. Στα θετικά του σεναρίου αυτού, όμως, είναι πως με ένα φθηνό νόμισμα και έχοντας ανακτήσει τον έλεγχο της νομισματικής της πολιτικής, η Ελλάδα θα έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να επιστρέψει σε ανάπτυξη. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα για την Ελλάδα αν επιστρέψει στη δραχμή είναι, σύμφωνα με τον Χαλ Σκοτ, οικονομολόγο στο Χάρβαρντ, με ποιο τρόπο θα πείσει τους Ελληνες να πιστέψουν και να κρατήσουν μια υποτιμημένη δραχμή όταν θα έχουν τόσο εύκολη πρόσβαση στο πολύ ισχυρότερο ευρώ.
• Στο ρεπορτάζ συνεισέφερε η Νίκη Κιτσαντώνη από την Αθήνα.
Πηγή http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_12_18/12/2011_466530
