Από τη Liz Alderman
ΑΘΗΝΑ: Ως
διευθυντής του μεγαλύτερου ογκολογικού τμήματος της Ελλάδας, ο Δρ. Κώστας
Συρίγος νόμιζε ότι τα είχε δει όλα. Αλλά τίποτα δεν τον προετοίμασε για την
Έλενα, μια άνεργη γυναίκα η οποία είχε διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού ένα
χρόνο πριν τον επισκεφτεί.
Περίπου οι μισοί από το 1,2 εκατομμύρια μακροχρόνια άνεργοι της Ελλάδας δεν έχουν ασφάλεια υγείας, ένα νούμερο που αναμένεται να αυξηθεί απότομα σε μια χώρα με ποσοστό ανεργίας 25% και μια ετοιμοθάνατη οικονομία, λέει ο Σάββας Ρομπόλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος. Ένα νέο πακέτο λιτότητας, περικοπών και αύξησης φόρων ύψους 17,5 δις δολαρίων το οποίο συμφωνήθηκε την Τετάρτη με τους διεθνείς δανειστές το μόνο που θα κάνει, είναι τα πράγματα χειρότερα, λένε οι περισσότεροι οικονομολόγοι.
Οι αλλαγές αναγκάζουν ολοένα αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων να ζητούν βοήθεια εκτός του παραδοσιακού συστήματος υγείας. Η Έλενα, για παράδειγμα, παραπέμφθηκε στον Δρ. Συρίγο από ένα υπόγειο κίνημα που έχει ξεπηδήσει εδώ για να φροντίσει τους ανασφάλιστους. «Στην Ελλάδα τώρα, το να είσαι ανασφάλιστος σημαίνει θάνατο,» λέει ο Δρ. Συρίγος, ένας επιβλητικός άνθρωπος με αυστηρή συμπεριφορά που μαλάκωσε όταν συζητούσε τη σοβαρή κατάσταση των καρκινοπαθών.
Η εξέλιξη είναι καινούρια για τους Έλληνες –και ίσως για την Ευρώπη επίσης. «Κινούμαστε προς την ίδια κατεύθυνση που είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου όταν χάνεις τη δουλειά σου και είσαι ανασφάλιστος, δεν είσαι καλυμμένος,» είπε ο Δρ.Συρίγος.
Η αλλαγή είναι ιδιαίτερα εμφανής στον τομέα των καρκινοπαθών, με τις μακροχρόνιες και ακριβές θεραπείες. Όταν διαγνωστεί καρκίνος σε ανασφάλιστους, «το σύστημα απλά τους αγνοεί,» είπε ο Δρ Συρίγος. «Δε μπορούν να έχουν πρόσβαση σε χημειοθεραπεία, επεμβάσεις ούτε καν σε απλά φάρμακα.»
Το σύστημα υγείας γίνεται όλο κ πιο δυσλειτουργικό και μπορεί να χειροτερέψει αν η κυβέρνηση κόψει άλλα 2 δις. Δολάρια σε δαπάνες για την Υγεία, κάτι που προτάθηκε ως μέρος νέου σχεδίου λιτότητας με στόχο την εξασφάλιση της χρηματοδότησης. Με άδεια κρατικά ταμεία, οι προμήθειες έχουν λιγοστέψει τόσο πολύ που οι ασθενείς αναγκάζονται να φέρνουν τα δικά τους υλικά, όπως στεντ κ σύριγγες για τις θεραπείες.
Τα νοσοκομεία κ τα φαρμακεία τώρα απαιτούν τις μετρητοίς εξόφληση για φάρμακα, κάτι που για καρκινοπαθείς ασθενείς φτάνει το ποσό των πολλών χιλιάδων δολαρίων, χρήματα πολλοί από τους οποίους δεν έχουν. Με το σύστημα να καταρρέει, ο Δρ. Συρίγος και πολλοί άλλοι συνάδελφοι αποφάσισαν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους.
Νωρίτερα μέσα στη χρονιά, ξεκίνησαν ένα «λαθραίο» δίκτυο για να βοηθήσουν ανασφάλιστους καρκινοπαθείς και άλλους ασθενείς, το οποίο λειτουργεί εκτός του επίσημου συστήματος χρησιμοποιώντας περισσευούμενα φάρμακα που δωρίζονται από φαρμακεία, φαρμακευτικές βιομηχανίες ακόμα και από οικογένειες καρκινοπαθών που έχουν αποβιώσει. Στην Ελλάδα, οι γιατροί που πιάνονται να βοηθούν ανασφάλιστο άτομο χρησιμοποιώντας φάρμακα του νοσοκομείου, πρέπει να πληρώσουν το κόστος από την τσέπη τους.
Στο Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο, ένα αυτοσχέδιο ιατρικό κέντρο κοντά σε μια εγκαταλελειμμένη Αμερικάνικη Βάση έξω από την Αθήνα, ο Δρ. Γιώργος Βήχας έδειξε κάποιο απόγευμα τώρα πρόσφατα τις γεμάτες φάρμακα από δωρεές σακούλες που ήταν παραταγμένες στο πάτωμα έξω από το γραφείο του.
«Είμαστε ένα δίκτυο Ρομπέν των Δασών,» είπε ο Δρ. Βήχας, ένας καρδιολόγος που ίδρυσε το υπόγειο κίνημα τον Ιανουάριο. «Αλλά αυτή η επιχείρηση έχει ημερομηνία λήξης,» είπε. «Κάποια στιγμή οι άνθρωποι δε θα είναι σε θέση να κάνουν δωρεές εξαιτίας της κρίσης. Γι’ αυτό πρέπει να πιέσουμε την Πολιτεία να πάρει πάλι την ευθύνη.»
Στο φαρμακείο, ένα μπλε ντουλαπάκι αρχειοθέτησης ήταν γεμάτο με αντικαρκινικά φάρμακα. Αλλά δεν ήταν αρκετά για να φροντίζουν τον αυξανόμενο αριθμό των ασθενών που χτυπούν την πόρτα του. Πολλά από αυτά τα φάρμακα προωθούνται στον Δρα Συρίγο, που έστησε ένα θεραπευτήριο εκτός ωραρίου στο νοσοκομείο πριν τρεις μήνες για να περιθάλπει ασθενείς που του στέλνουν ο Δρ Βήχας κ άλλοι γιατροί του δικτύου.
Το προσωπικό του Δρ Συρίγου συνεχώς προσφέρονται να δουλέψουν εθελοντικά μετά την επίσημη βάρδιά τους. Ο αριθμός των ασθενών έχει ανέβει από 5 στους 35. «Καμιά φορά γυρνάω στο σπίτι κουρασμένη, εξαντλημένη, βλέπω τα πάντα διπλά,» λέει η Κορίνα Λυμπεροπούλου, η παθολόγος που ήταν εκεί κάποιο απόγευμα με 5 γιατρούς νοσοκόμες. «Αλλά όσο υπάρχουν υλικά για να δουλέψουμε, αυτό θα συνεχιστεί.»
Πίσω στο ιατρικό κέντρο, ο Δρ Βήχας είπε ότι δεν είχε φανταστεί ποτέ να κατακλύζονται με ανθρώπους σε ανάγκη.
Την ώρα που μιλούσε, εμφανίστηκε η Έλενα, με ένα γκρι τουρμπάνι στο κεφάλι και μια άνετη δαμασκηνί μπλούζα. Ερχόταν για φάρμακα για να τη βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της χημειοθεραπείας που είχε μόλις κάνει με το Δρ Συρίγο.
Η Έλενα είπε ότι έμεινε χωρίς ασφάλιση όταν παραιτήθηκε από τη διδασκαλία για να φροντίσει τους καρκινοπαθείς γονείς της και έναν άρρωστο θείο. Μέχρι τη στιγμή που απεβίωσαν, η οικονομική κρίση είχε χτυπήσει την Ελλάδα και, στα 58 της, ήταν αδύνατο να βρει δουλειά.
Είπε ότι πανικοβλήθηκε όταν διαγνώστηκε να πάσχει από τον ίδιο τύπο καρκίνου του μαστού που σκότωσε τη μητέρα της: οι θεραπείες θα κόστιζαν 40.000 δολάρια της είπαν και οι οικογενειακές αποταμιεύσεις είχαν εξαντληθεί. Προσπάθησε να πουλήσει ένα μικρό κομμάτι γης, αλλά δεν το αγόραζε κανένας.
Ο καρκίνος της εξαπλώθηκε και δε μπορούσε να βρει θεραπεία μέχρι πριν μερικούς μήνες, οπότε ζήτησε βοήθεια από την υπόγεια κλινική του Δρα Βήχα μετά που άκουσε γι’ αυτή. «Αν δε μπορούσα να έρθω εδώ, δε θα έκανα τίποτα,»είπε. «Στην Ελλάδα σήμερα, πρέπει να κάνεις συμβόλαιο με τον εαυτό σου ότι δε θα αρρωστήσεις πολύ.»
Είπε ότι είναι τρομοκρατημένη από το ότι το Ελληνικό κράτος, ως μέρος της εγγύησης, έχει αφαιρέσει έναν πάσσαλο στήριξης της κοινωνίας. Αλλά το γεγονός ότι γιατροί κ συνηθισμένοι Έλληνες οργανώθηκαν για να αναπληρώσουν εκεί όπου το κράτος απέτυχε, της έδωσε ελπίδα στις πιο μαύρες ώρες της. «Εδώ, υπάρχει κάποιος που νοιάζεται,» είπε η Έλενα.
Για το Δρα Βήχα η πιο δυνατή θεραπεία μπορεί να μην είναι τα φάρμακα αλλά η αισιοδοξία που η ομάδα Ρομπέν των Δασών φέρνει σε αυτούς που έχουν σχεδόν παραιτηθεί. «Αυτό που έχουμε κερδίσει από την κρίση είναι ότι έχουμε έρθει πιο κοντά,» είπε.
«Αυτό είναι αντίσταση» πρόσθεσε, κοιτάζοντας τους εθελοντές και τους ασθενείς να πηγαινοέρχονται μέσα στην κλινική. «Είναι ένα έθνος, ένας λαός που του επιτρέπεται να σταθεί στα δυο του πόδια πάλι με τη βοήθεια που δίνει ο ένας στον άλλο.»
Ο Δημήτρης Μπουνιάς συμμετείχε στο ρεπορτάζ.
Πηγή http://www.nytimes.com/
Μέχρι τότε, ο όγκος
είχε το μέγεθος πορτοκαλιού κ είχε βγει από το δέρμα, αφήνοντας μια πληγή που η
Έλενα διατηρούσε στεγνή με χαρτοπετσέτες. «Όταν την είδαμε, μείναμε άφωνοι»
είπε ο Δρ. Συρίγος, επικεφαλής του ογκολογικού τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου
Αγ. Σωτηρία στο κέντρο της Αθήνας. «Όλοι έκλαιγαν. Αυτά τα πράγματα
περιγράφονται στα ιατρικά συγγράμματα, αλλά ποτέ δεν τα έβλεπες μέχρι τώρα,
όποιος αρρώσταινε σ’ αυτή τη χώρα μπορούσε πάντα να βρει βοήθεια.»
Η ζωή στην Ελλάδα έχει γυρίσει ανάποδα από τότε που ξεκίνησε η κρίση χρέους. Λίγοι όμως είναι οι τομείς όπου η αλλαγή είναι μεγαλύτερη από αυτή στον τομέα της Περίθαλψης. Μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα είχε ένα τυπικό Ευρωπαϊκό σύστημα υγείας, με τους εργοδότες και τους εργαζομένους να συνεισφέρουν σε ένα ταμείο το οποίο με την κυβερνητική βοήθεια, χρηματοδοτούσε την περίθαλψη σε όλους τους πολίτες. Οι άνθρωποι που έχαναν τη δουλειά τους εξακολουθούσαν να λαμβάνουν περίθαλψη επ’ αόριστο.
Αυτό άλλαξε τον Ιούλιο του 2011, όταν η Ελλάδα υπέγραψε μια συμφωνία δανεισμού με διεθνείς δανειστές για να αποτρέψει την οικονομική κατάρρευση. Τώρα, όπως ορίζεται στη συμφωνία, οι Έλληνες που χάνουν τη δουλειά τους έχουν περίθαλψη το πολύ για ένα χρόνο. Μετά από αυτό, αν δε μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά, είναι μόνοι τους, πληρώνοντας τα πάντα από την τσέπη τους.
Η ζωή στην Ελλάδα έχει γυρίσει ανάποδα από τότε που ξεκίνησε η κρίση χρέους. Λίγοι όμως είναι οι τομείς όπου η αλλαγή είναι μεγαλύτερη από αυτή στον τομέα της Περίθαλψης. Μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα είχε ένα τυπικό Ευρωπαϊκό σύστημα υγείας, με τους εργοδότες και τους εργαζομένους να συνεισφέρουν σε ένα ταμείο το οποίο με την κυβερνητική βοήθεια, χρηματοδοτούσε την περίθαλψη σε όλους τους πολίτες. Οι άνθρωποι που έχαναν τη δουλειά τους εξακολουθούσαν να λαμβάνουν περίθαλψη επ’ αόριστο.
Αυτό άλλαξε τον Ιούλιο του 2011, όταν η Ελλάδα υπέγραψε μια συμφωνία δανεισμού με διεθνείς δανειστές για να αποτρέψει την οικονομική κατάρρευση. Τώρα, όπως ορίζεται στη συμφωνία, οι Έλληνες που χάνουν τη δουλειά τους έχουν περίθαλψη το πολύ για ένα χρόνο. Μετά από αυτό, αν δε μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά, είναι μόνοι τους, πληρώνοντας τα πάντα από την τσέπη τους.
Περίπου οι μισοί από το 1,2 εκατομμύρια μακροχρόνια άνεργοι της Ελλάδας δεν έχουν ασφάλεια υγείας, ένα νούμερο που αναμένεται να αυξηθεί απότομα σε μια χώρα με ποσοστό ανεργίας 25% και μια ετοιμοθάνατη οικονομία, λέει ο Σάββας Ρομπόλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος. Ένα νέο πακέτο λιτότητας, περικοπών και αύξησης φόρων ύψους 17,5 δις δολαρίων το οποίο συμφωνήθηκε την Τετάρτη με τους διεθνείς δανειστές το μόνο που θα κάνει, είναι τα πράγματα χειρότερα, λένε οι περισσότεροι οικονομολόγοι.
Οι αλλαγές αναγκάζουν ολοένα αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων να ζητούν βοήθεια εκτός του παραδοσιακού συστήματος υγείας. Η Έλενα, για παράδειγμα, παραπέμφθηκε στον Δρ. Συρίγο από ένα υπόγειο κίνημα που έχει ξεπηδήσει εδώ για να φροντίσει τους ανασφάλιστους. «Στην Ελλάδα τώρα, το να είσαι ανασφάλιστος σημαίνει θάνατο,» λέει ο Δρ. Συρίγος, ένας επιβλητικός άνθρωπος με αυστηρή συμπεριφορά που μαλάκωσε όταν συζητούσε τη σοβαρή κατάσταση των καρκινοπαθών.
Η εξέλιξη είναι καινούρια για τους Έλληνες –και ίσως για την Ευρώπη επίσης. «Κινούμαστε προς την ίδια κατεύθυνση που είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου όταν χάνεις τη δουλειά σου και είσαι ανασφάλιστος, δεν είσαι καλυμμένος,» είπε ο Δρ.Συρίγος.
Η αλλαγή είναι ιδιαίτερα εμφανής στον τομέα των καρκινοπαθών, με τις μακροχρόνιες και ακριβές θεραπείες. Όταν διαγνωστεί καρκίνος σε ανασφάλιστους, «το σύστημα απλά τους αγνοεί,» είπε ο Δρ Συρίγος. «Δε μπορούν να έχουν πρόσβαση σε χημειοθεραπεία, επεμβάσεις ούτε καν σε απλά φάρμακα.»
Το σύστημα υγείας γίνεται όλο κ πιο δυσλειτουργικό και μπορεί να χειροτερέψει αν η κυβέρνηση κόψει άλλα 2 δις. Δολάρια σε δαπάνες για την Υγεία, κάτι που προτάθηκε ως μέρος νέου σχεδίου λιτότητας με στόχο την εξασφάλιση της χρηματοδότησης. Με άδεια κρατικά ταμεία, οι προμήθειες έχουν λιγοστέψει τόσο πολύ που οι ασθενείς αναγκάζονται να φέρνουν τα δικά τους υλικά, όπως στεντ κ σύριγγες για τις θεραπείες.
Τα νοσοκομεία κ τα φαρμακεία τώρα απαιτούν τις μετρητοίς εξόφληση για φάρμακα, κάτι που για καρκινοπαθείς ασθενείς φτάνει το ποσό των πολλών χιλιάδων δολαρίων, χρήματα πολλοί από τους οποίους δεν έχουν. Με το σύστημα να καταρρέει, ο Δρ. Συρίγος και πολλοί άλλοι συνάδελφοι αποφάσισαν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους.
Νωρίτερα μέσα στη χρονιά, ξεκίνησαν ένα «λαθραίο» δίκτυο για να βοηθήσουν ανασφάλιστους καρκινοπαθείς και άλλους ασθενείς, το οποίο λειτουργεί εκτός του επίσημου συστήματος χρησιμοποιώντας περισσευούμενα φάρμακα που δωρίζονται από φαρμακεία, φαρμακευτικές βιομηχανίες ακόμα και από οικογένειες καρκινοπαθών που έχουν αποβιώσει. Στην Ελλάδα, οι γιατροί που πιάνονται να βοηθούν ανασφάλιστο άτομο χρησιμοποιώντας φάρμακα του νοσοκομείου, πρέπει να πληρώσουν το κόστος από την τσέπη τους.
Στο Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο, ένα αυτοσχέδιο ιατρικό κέντρο κοντά σε μια εγκαταλελειμμένη Αμερικάνικη Βάση έξω από την Αθήνα, ο Δρ. Γιώργος Βήχας έδειξε κάποιο απόγευμα τώρα πρόσφατα τις γεμάτες φάρμακα από δωρεές σακούλες που ήταν παραταγμένες στο πάτωμα έξω από το γραφείο του.
«Είμαστε ένα δίκτυο Ρομπέν των Δασών,» είπε ο Δρ. Βήχας, ένας καρδιολόγος που ίδρυσε το υπόγειο κίνημα τον Ιανουάριο. «Αλλά αυτή η επιχείρηση έχει ημερομηνία λήξης,» είπε. «Κάποια στιγμή οι άνθρωποι δε θα είναι σε θέση να κάνουν δωρεές εξαιτίας της κρίσης. Γι’ αυτό πρέπει να πιέσουμε την Πολιτεία να πάρει πάλι την ευθύνη.»
Στο φαρμακείο, ένα μπλε ντουλαπάκι αρχειοθέτησης ήταν γεμάτο με αντικαρκινικά φάρμακα. Αλλά δεν ήταν αρκετά για να φροντίζουν τον αυξανόμενο αριθμό των ασθενών που χτυπούν την πόρτα του. Πολλά από αυτά τα φάρμακα προωθούνται στον Δρα Συρίγο, που έστησε ένα θεραπευτήριο εκτός ωραρίου στο νοσοκομείο πριν τρεις μήνες για να περιθάλπει ασθενείς που του στέλνουν ο Δρ Βήχας κ άλλοι γιατροί του δικτύου.
Το προσωπικό του Δρ Συρίγου συνεχώς προσφέρονται να δουλέψουν εθελοντικά μετά την επίσημη βάρδιά τους. Ο αριθμός των ασθενών έχει ανέβει από 5 στους 35. «Καμιά φορά γυρνάω στο σπίτι κουρασμένη, εξαντλημένη, βλέπω τα πάντα διπλά,» λέει η Κορίνα Λυμπεροπούλου, η παθολόγος που ήταν εκεί κάποιο απόγευμα με 5 γιατρούς νοσοκόμες. «Αλλά όσο υπάρχουν υλικά για να δουλέψουμε, αυτό θα συνεχιστεί.»
Πίσω στο ιατρικό κέντρο, ο Δρ Βήχας είπε ότι δεν είχε φανταστεί ποτέ να κατακλύζονται με ανθρώπους σε ανάγκη.
Την ώρα που μιλούσε, εμφανίστηκε η Έλενα, με ένα γκρι τουρμπάνι στο κεφάλι και μια άνετη δαμασκηνί μπλούζα. Ερχόταν για φάρμακα για να τη βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της χημειοθεραπείας που είχε μόλις κάνει με το Δρ Συρίγο.
Η Έλενα είπε ότι έμεινε χωρίς ασφάλιση όταν παραιτήθηκε από τη διδασκαλία για να φροντίσει τους καρκινοπαθείς γονείς της και έναν άρρωστο θείο. Μέχρι τη στιγμή που απεβίωσαν, η οικονομική κρίση είχε χτυπήσει την Ελλάδα και, στα 58 της, ήταν αδύνατο να βρει δουλειά.
Είπε ότι πανικοβλήθηκε όταν διαγνώστηκε να πάσχει από τον ίδιο τύπο καρκίνου του μαστού που σκότωσε τη μητέρα της: οι θεραπείες θα κόστιζαν 40.000 δολάρια της είπαν και οι οικογενειακές αποταμιεύσεις είχαν εξαντληθεί. Προσπάθησε να πουλήσει ένα μικρό κομμάτι γης, αλλά δεν το αγόραζε κανένας.
Ο καρκίνος της εξαπλώθηκε και δε μπορούσε να βρει θεραπεία μέχρι πριν μερικούς μήνες, οπότε ζήτησε βοήθεια από την υπόγεια κλινική του Δρα Βήχα μετά που άκουσε γι’ αυτή. «Αν δε μπορούσα να έρθω εδώ, δε θα έκανα τίποτα,»είπε. «Στην Ελλάδα σήμερα, πρέπει να κάνεις συμβόλαιο με τον εαυτό σου ότι δε θα αρρωστήσεις πολύ.»
Είπε ότι είναι τρομοκρατημένη από το ότι το Ελληνικό κράτος, ως μέρος της εγγύησης, έχει αφαιρέσει έναν πάσσαλο στήριξης της κοινωνίας. Αλλά το γεγονός ότι γιατροί κ συνηθισμένοι Έλληνες οργανώθηκαν για να αναπληρώσουν εκεί όπου το κράτος απέτυχε, της έδωσε ελπίδα στις πιο μαύρες ώρες της. «Εδώ, υπάρχει κάποιος που νοιάζεται,» είπε η Έλενα.
Για το Δρα Βήχα η πιο δυνατή θεραπεία μπορεί να μην είναι τα φάρμακα αλλά η αισιοδοξία που η ομάδα Ρομπέν των Δασών φέρνει σε αυτούς που έχουν σχεδόν παραιτηθεί. «Αυτό που έχουμε κερδίσει από την κρίση είναι ότι έχουμε έρθει πιο κοντά,» είπε.
«Αυτό είναι αντίσταση» πρόσθεσε, κοιτάζοντας τους εθελοντές και τους ασθενείς να πηγαινοέρχονται μέσα στην κλινική. «Είναι ένα έθνος, ένας λαός που του επιτρέπεται να σταθεί στα δυο του πόδια πάλι με τη βοήθεια που δίνει ο ένας στον άλλο.»
Πηγή http://www.nytimes.com/
