Friday, March 29, 2013

Προς Υπεράσπιση της Κύπρου (του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Ισπανίας Μιγκέλ Ανχελ Μορατίνος)



Δριμύτατη κριτική κατά των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εξαπολύει μέσα από τις σελίδες της El Pais σε σημερινό άρθρο του-μανιφέστο υπέρ της Μεγαλονήσου με τον εύγλωττο τίτλο «Προς υπεράσπιση της Κύπρου» ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Μιγκέλ Ανχελ Μορατίνος, κατηγορώντας τους ευθέως ότι «αγνόησαν τη διεθνή και εθνική πραγματικότητα» και το γεωπολιτικό ρόλο της χώρας

Ο υπουργός της κυβέρνησης Θαπατέρο, καταγγέλλει τους ευρωπαίους αξιωματούχους ως υπεύθυνους για τη μεταστροφή του φιλοευρωπαϊκού κλίματος στη Μεγαλόνησο, και την διολίσθηση από τους διθυράμβους της ένταξης στο «ευρωπαϊκό κλαμπ» το 2003 στις σημερινές διαδηλώσεις και το αίτημα περί εξόδου από το ευρώ.

Η απομόνωση της Κύπρου, αρχίζει κατά τον Μορατίνος από την απόρριψη του σχεδίου Ανάν από «τη συντριπτική πλειοψηφία των Κυπρίων». «Η συγκεκριμένη απόφαση, δεν άρεσε στη διεθνή ιθύνουσα τάξη (sic), η οποία αντί να αναζητήσει λύσεις συγκεκριμένες και να προωθήσει έναν νέο γύρο διαπραγματεύσεων, τιμώρησε τη χώρα και τον πρόεδρο Παπαδόπουλο με απομόνωση».

 «Σημείο αναφοράς έως πρότινος ο κυπριακό τραπεζικό σύστημα...»

Ο κ. Μορατίνος «θυμίζει» ότι «το σημερινό αποκηρυγμένο τραπεζικό κυπριακό σύστημα, παρουσιαζόταν, μόλις πέντε χρόνια πριν, ως σημείο αναφοράς τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο». Οπως επισημαίνει εξάλλου, «όχι μόνο οι ελληνικές τράπεζες, αλλά πολλές άλλες εταιρίες και ιδρύματα, ανάμεσά τους βρετανικά και γερμανικά, γνώριζαν και επωφελήθηκαν από το κυπριακό σύστημα». «Σκανδαλίζομαι σήμερα όταν ακούω τον τρόπο με τον οποίον οι κυπριακές τράπεζες αποτελούν ταπείνωση για τους Κυπρίους εξαιτίας των καταθέσεων που διατηρούσαν ρώσοι ιδιώτες και εταιρίες, γιατί μπορούμε να αναρωτηθούμε αντιστοίχως αν (παρόμοια) άφιξη ρωσικών κεφαλαίων (η οποία αποκηρύσσεται στην Κύπρο) δεν έχει σημειωθεί επίσης σε Γερμανία ή Ηνωμένο Βασίλειο». «Η κατάσταση στην Κύπρο ήταν γνωστή, και γι’ αυτό η Τρόικα είχε πληροφορίες», επισημαίνει ο κ. Μορατίνος.

Σιαρλής: «Ετσι διαλύθηκε η Συμμαχία της Δήλου...»

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας αναφέρεται και στη δραματική έκκληση που είχε απευθύνει τον Σεπτέμβριο του 2012 στη Λευκωσία ενώπιον των «παντοδύναμων υπουργών του Ecofin», ο κύπριος υπουργός Οικονομικών κ. Βάσσος Σιαρλής, υπενθυμίζοντας ότι «η παρακμή της Αθήνας ξεκίνησε με τη διάρρηξη των συμφωνιών στις οποίες είχαν καταλήξει οι 150 πόλεις-κράτη της Συμμαχίας της Δήλου». «Η σύγκριση με την ΕΕ και τη Γερμανία δεν έγινε δεκτή με θετικό μάτι και οι υπουργοί του ευρώ έκαναν τα στραβά μάτια στην παρέμβαση, στην οποία τονιζόταν η ανάγκη να υπάρξει συνεργασία για την έξοδο από την κρίση», όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Μορατίνος.
«Οταν ακούγονται φωνές τόσο επικριτικές κατά της Κύπρου, πρέπει να υπενθυμίσουμε στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ότι αυτή η χώρα, στην οποία ζουν μόλις κάτι παραπάνω από 1.200.000 κάτοικοι, διαθέτει ΑΕΠ της τάξεως των 21,5 δισ. ευρώ, κατέχει την 31η θέση στο Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, νεοπαγή πανεπιστημιακή κοινότητα με 7.000 φοιτητές και υδρογονάνθρακες οι οποίοι αποτελούν τα τρίτα σε μέγεθος αποθέματα σε παγκόσμιο επίπεδο».

«Οι υπουργοί του Ecofin αγνόησαν την διεθνή και εθνική πραγματικότητα»

 «Οι υπουργοί του Ecofin αγνόησαν τη διεθνή και εθνική πραγματικότητα, καθώς και τη γεωπολιτική και στρατηγική θέση της Κύπρου», υποστηρίζει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών. «Δεν μέτρησαν την επίδραση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, μιας χώρας-κλειδί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ».

«Οι τεράστιες δυνατότητες της Κύπρου προκάλεσαν μέγιστες ανισορροπίες»

«Η Κύπρος διαθέτει τεράστιες δυνατότητες, όχι μόνο τουριστικές, καθώς τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων προκάλεσαν ενδεχομένως μέγιστη ανισορροπία στους συσχετισμούς ισχύος και επιρροής εντός και εκτός ΕΕ. Το ερώτημα που θα μπορούσε να τεθεί σήμερα είναι αν τα κυπριακά κοιτάσματα θα είναι ευρωπαϊκά, ρωσικά, τουρκικά, λιβανέζικα, ή ισραηλινά. Αυτό όμως είναι ένα άλλο θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσει η ευρωπαϊκή πολιτική...».

«Δυσανάλογο και άδικο το μαρτύριο της Κύπρου»

«Εν όψει των γεγονότων, υποτιμάται η γεωπολιτική προσέγγιση, και υιοθετείται η ψευδο-τεχνοκρατική (sic), την ώρα που η κυπριακή κοινωνία έχει εισέλθει σε μία οδό μαρτυρίου δυσανάλογη και άδικη».

«Για όλα τα ανωτέρω, (εκφράζω την) αλληλεγγύη μου και στήριξη μου στους Κυπρίους», καταλήγει ο Μορατίνος.


Ολόκληρο το άρθρο


Προς Υπεράσπιση της Κύπρου

Ακόμα θυμάμαι τον Ιούνιο του 2003, όταν ο πρόεδρος Κληρίδης επέστρεφε στη Λευκωσία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κομίζοντας την ομόφωνη απόφαση της ΕΕ να δεχθεί την Κύπρο ως νέο κράτος μέλος της. Οι ευρωπαϊκές και κυπριακές σημαίες ξεδιπλώθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν στη Λεωφόρο Μακαρίου, ο θόρυβος από τα χιλιάδες κλάξον ηχούσε επί ώρες και η κυπριακή ζιβάνα έρεε σε όλους τους δημόσιους χώρους και τα καφέ της νήσου, όπου γιόρταζαν με ευθυμία και ικανοποίηση την αναγνώριση της Κύπρου ως ευρωπαϊκής επικράτειας.  Δέκα χρόνια αργότερα, οι ίδιοι δρόμοι έγιναν μάρτυρες διαδηλώσεων με υψωμένα πλακατ τα οποία ζητούν την έξοδο από την Ευρώπη και ασκούν δριμεία κριτική στις Βρυξέλλες.

Τι συνέβη στην Κύπρο ώστε να περάσει μέσα σε μία μόνο δεκαετία από τον φιλοευρωπαϊκό ενθουσιασμό στη δυσαρέσκεια; Στις γραμμές που ακολουθούν δεν φιλοδοξώ να αναλύσω την οργανωμένη από τους ευρωπαίους ιθύνοντες απερισκεψία για τη διάσωση της Κύπρου. Κάτι τέτοιο θα άξιζε ένα ειδικό άρθρο. Το μόνο που επιδιώκω είναι να συμβάλω στην σκέψεις όσον αφορά τους απώτερους λόγος που οδήγησαν σε αυτήν την κλιμακούμενη και αρνητική πράξη των Ευρωπαίων έναντι των Κυπρίων.

Ως υπουργός Εξωτερικών έγινα μάρτυρας της διάψευσης των βασικών ευρωπαϊκών παραγόντων, αλλά και του διεθνούς κατεστημένου για την απόρριψη από την Κύπρο του Σχεδίου Αννάν ΙΙ. Πολλοί εξ’ αυτών διερωτόντο: «πώς είναι δυνατόν το 75% των πολιτών αυτού του μικρού κράτους να τολμά να πει όχι σε ένα σχέδιο που έχουν υπαγορεύσει Ουάσιγκτον, Βερολίνο και Βρυξέλλες;». Για άλλη μία φορά, έγινα μάρτυρας, με μια κάποια απογοήτευση, του τρόπου με τον οποίον η διεθνής κοινότητα σχεδίαζε το μέλλον ενός λαού και ενός έθνους, χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψη της τη γνώμη του και την ιστορική του προοπτική, αλλά και χωρίς να προβλέπει τις συνέπειες των προτεινομένων. Οι Κύπριοι απέρριψαν με συντριπτική πλειοψηφία ένα σχέδιο το οποίο θεώρησαν ελάχιστα δίκαιο για να κατορθώσει να σταθεροποιήσει μία διαρκή λύση στη διαίρεση του νησιού. Η συγκεκριμένη δημοκρατική απόφαση δεν άρεσε στη διεθνή ιθύνουσα τάξη, η οποία, αντί να αναζητήσει λύσεις συγκεκριμένες και να προωθήσει ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων, τιμώρησε τη χώρα και τον πρόεδρο Παπαδόπουλο με απομόνωση.

Οι υπουργοί του Ecofin αγνόησαν την εθνική και διεθνή πραγματικότητα

Μέσα σε ελάχιστα μόνο χρόνια αυτή η χώρα ανήλθε, με τη δική της αξία στα επίπεδα ποιότητας και ανταγωνισμού που απαιτούσαν τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η Κύπρος ήταν μία χώρα πρότυπο η οποία ανταποκρίθηκε με ταχύτητα στις κοινωνικές, θεσμικές, οικονομικές, χρηματιστηριακές απαιτήσεις, καθώς και σε αυτές σε ζητήματα ασφαλείας, που απαιτούσε η Ευρώπη. Συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις του Σένγκεν και του ευρώ, και τα οικονομικά της νούμερα ήταν αυτά μιας ευημερούσας χώρας. Το σημερινό αποκηρυγμένο κυπριακό τραπεζικό σύστημα παρουσιαζόταν, μόλις πέντε χρόνια πριν, ως σημείο αναφοράς σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Οχι μόνο οι ελληνικές τράπεζες, αλλά πολλές εταιρίες, ανάμεσά τους βρετανικές και γερμανικές, γνώριζαν και επωφελήθηκαν από την κυπριακή πλατφόρμα. Σκανδαλίζομαι όταν ακούω σήμερα πώς αυτό το τραπεζικό σύστημα ταπεινώνει τους Κυπρίους εξαιτίας των καταθέσεων ρωσικών εταιριών και φυσικών προσώπων: μπορούμε να αναρωτηθούμε αν η άφιξη ρωσικών κεφαλαίων η οποία καταγγέλλεται στην Κύπρο δεν έχει σημειωθεί επίσης στη Γερμανία ή το Ηνωμένο Βασίλειο; Η κατάσταση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος ήταν γνωστή και, γι’ αυτό, η Τρόικα είχε πληροφορίες. Το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε κατά την κυπριακή προεδρία της ΕΕ.

Στην άτυπη σύνοδο του Ecofin το Σεπτέμβριο του 2012 στη Λευκωσία, οι παντοδύναμοι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών άκουσαν κατά το δείπνο μία παρέμβαση άκρως ενδεικτική του κύπριου υπουργού Οικονομικών, Βάσσου Σιαρλή. (Ο κ. Σιαρλής) υπενθύμισε ότι η παρακμή της (αρχαίας) Αθήνας ξεκίνησε από τη ρήξη σε όσα είχαν συμφωνηθεί από τις 150 πόλεις-κράτη της Συμμαχίας της Δήλου. Η σύγκριση με την ΕΕ και τη Γερμανία δεν έγινε θετικά δεκτή και οι υπουργοί του ευρώ έκαναν τα στραβά μάτια στην παρέμβαση, στην οποία επαναλαμβανόταν η ανάγκη να υπάρξει έξοδος από κοινού από αυτήν την κρίση.

Την ώρα που ακούγονται φωνές επικριτικές κατά της Κύπρου, οφείλουμε να θυμίσουμε στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ότι αυτή η χώρα, όπου ζουν κάτι παραπάνω από 1.200.000 κάτοικοι, έχει ΑΕΠ ύψους 21,5 δισ. ευρώ, βρίσκεται στην 31η θέση του Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, διαθέτει μία νεοπαγή πανεπιστημιακή κοινότητα που αριθμεί 7.000 φοιτητές, και υδρογονάνθρακες που αντιπροσωπεύουν τα τρίτα σε μέγεθος αποθέματα παγκοσμίως. Οι υπουργοί του Ecofin αγνόησαν την εθνική και διεθνή πραγματικότητα, καθώς και τη γεωπολιτική και στρατηγική θέση της Κύπρου. Δεν εκτίμησαν, την ώρα που αντιδικούσαν για το κυπριακό ζήτημα, την επιρροή της Ρωσικής Ομοσπονδίας, μίας χώρας-κλειδί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Κύπρος διαθέτει ένα μεγάλο δυναμικό και όχι μόνο τουριστικό, γιατί τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της έχουν προκαλέσει πιθανόν τεράστια ανισορροπία στους συσχετισμούς ισχύος και επιρροής εντός και εκτός ΕΕ. Το ερώτημα που θα μπορούσε να τεθεί σήμερα είναι αν τα κυπριακά κοιτάσματα θα είναι ευρωπαϊκά, ρωσικά, τουρκικά, λιβανέζικα ή ισραηλινά. Αυτό ωστόσο είναι άλλο ένα επίμαχο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσει η ευρωπαϊκή πολιτική....

Εν όψει των γεγονότων, υποτιμάται η γεωπολιτική προσέγγιση και υιοθετείται η ψευδο-τεχνοκρατική, την ώρα που η κυπριακή κοινωνία έχει εισέλθει σε μία οδό μαρτυρίου δυσανάλογη και άδικη. Για όλα τα ανωτέρω, (εκφράζω) την αλληλεγγύη μου και στήριξή μου στην Κύπρο.


·        Ο Μιγκέλ Ανχελ Μορατίνος διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας

El Pais

Το άρθρο στα ισπανικά:

http://economia.elpais.com/economia/2013/03/28/actualidad/1364504012_929990.html


Πηγή http://www.tovima.gr

Thursday, March 28, 2013

Ο Μπουμπούκος και τα μπουμπούκια (του Κώστα Βαξεβάνη)



Η παρουσία ενός δημοσιογράφου ως μάρτυρα σε μια Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής, θεωρητικά τουλάχιστον, πρέπει να έχει όλα εκείνα τα ενδιαφέροντα στοιχεία της αποκάλυψης. Δηλαδή, τα μέλη της Επιτροπής πρέπει να προσπαθούν να μάθουν στοιχεία της αλήθειας και πληροφορίες που έχουν προκύψει από τη δημοσιογραφική έρευνα.

Στις 14 Μαρτίου πέρασα την πόρτα της Προανακριτικής για τη λίστα Λαγκάρντ, για να καταθέσω. Η κατάθεσή μου διήρκεσε έξι ώρες. Η εμπειρία μου από την «ανάκρισή» μου, παρότι δεν είμαι πρωτόβγαλτος και απονήρευτος, ήταν στ’ αλήθεια μια αρνητική έκπληξη.Ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Μαρκογιαννάκης επιδεικτικά απουσίαζε, μετά τις αποκαλύψεις ότι πελάτισσά του είναι σε κύκλωμα με καταθέσεις στη λίστα Λαγκάρντ. Δεν ξέρω αν το έκανε από ευθιξία λόγω της αντιδικίας μας, αλλά φαντάζομαι πως αν η ευθιξία ήταν το κίνητρό του, θα φρόντιζε να αυτοεξαιρεθεί και από την Επιτροπή. Δύο φορές ο κ. Μαρκογιαννάκης ήταν «υποψήφιος» για να παραπεμφθεί ο ίδιος στην Προανακριτική και τη γλύτωσε λόγω του νόμου Βενιζέλου.

Στην Επιτροπή ο καθένας έμπαινε και έβγαινε ό,τι ώρα ήθελε, μίλαγε στο κινητό του, σέρφαρε στο ίντερνετ, έβγαινε για να «ενημερώσει» δημοσιογράφους και ξανάμπαινε στην αίθουσα για να ρωτήσει τον μάρτυρα τα ίδια ακριβώς πράγματα που ρώτησε κάποιος πριν λίγα λεπτά. Αλλά έχει σημασία τι ρωτούσε. Τι ρώτησαν δηλαδή μέλη της Επιτροπής τον δημοσιογράφο που περισσότερο από οποιονδήποτε σχετίζεται ερευνητικά με τη Λίστα.

Ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης ρώτησε κατ’ επανάληψη γιατί σχετίζω τη σύζυγό του με τη Λίστα. «Μα επειδή σχετίζεται» ήταν η απάντηση. Το σημαντικότερο όμως είναι πως ο βουλευτής της ΝΔ (και πρώην υβριστής του Σαμαρά) επέμενε πως έχω εισπράξει 2 εκατομμύρια μισθών από την ΕΡΤ. Ο λόγος ήταν πως αφού ήμουν στην ΕΡΤ επί ΠΑΣΟΚ, είχα κάθε λόγο να αθωώσω τον Παπακωνσταντίνου. Στην πραγματικότητα ο κ. Γεωργιάδης συνέχιζε μια συζήτηση στο twitter την προηγούμενη μέρα, στην οποία είχε εκτεθεί. Χρησιμοποίησε, δηλαδή, την εξουσία του ως μέλος της Επιτροπής, για να κάνει αυτό που δεν μπορούσε να κάνει σε μια ανοιχτή συζήτηση. Το επιχείρημά του ήταν πως στην παρούσα φάση εκτελεί χρέη εισαγγελέα και είχε δικαίωμα να ρωτάει οτιδήποτε. Ο Άδωνις προσπαθούσε να δημιουργήσει «ατάκες» για να τροφοδοτήσει τα δελτία των 8. Σε αντιπαράθεση έξω από την αίθουσα αναγκάστηκα να αποκαλέσω τον Γεωργιάδη «Μπουμπούκο» γιατί δεν έβρισκα κάτι που να είναι πιο ταιριαστό από τον χαρακτηρισμό που του απέδωσε δημόσια η αγαπημένη του.

Είναι ενδιαφέρουσα όμως η οπτική κάποιων μελών απέναντι σε ένα μάρτυρα δημοσιογράφο. Μέσα σε μια αίθουσα που δεν θύμιζε σε τίποτα αίθουσα εισαγγελικής έρευνας, με ύφος εισαγγελέα, μέλη της Επιτροπής αντιμετώπιζαν τον μάρτυρα ως κατηγορούμενο. Προφανώς κατηγορούμενο γιατί αποκάλυψε την Λίστα Λαγκάρντ. Ο καθένας ήθελε να πάρει την προσωπική ή κομματική του εκδίκηση.

Ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης ρώτησε πολλάκις γιατί δημοσιεύσαμε στο περιοδικό πως ο ίδιος έπρεπε να αυτοεξαιρεθεί απ την Επιτροπή. «Γιατί μέλη της οικογένειας της μητέρας σας είναι στη Λίστα». Είναι προφανές πως η ερώτηση δεν είχε σχέση με την ίδια τη Λίστα. Οι «εισαγγελείς» έμπαιναν σε ρόλο αρχισυντάκτη, λογοκριτή, κομματικού Μακιαβέλι. Το θέμα δεν είναι η Λίστα αλλά ο Τύπος.
Ενδιαφέρουσες ήταν και οι ερωτήσεις του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ και έμπιστου του Βενιζέλου, Παναγιώτη Ρήγα. Ο κ. Ρήγας, έχοντας μπροστά του άρθρα που έχω γράψει σε εφημερίδες του εξωτερικού όπου περιγράφω τη Λίστα ως τον καθρέφτη της ελληνικής διαπλοκής με επιχειρηματίες, εκδότες, υπουργούς και γνωστούς οικονομικούς παράγοντες, με ρωτούσε από πού προκύπτει αυτό το συμπέρασμα. Το θέμα δεν ήταν η Λίστα αλλά ο Τύπος. Σε αυτό το προνομιακό γι’ αυτούς, όπως πιστεύουν, πεδίο των «εδράνων», ήθελαν την εκδίκησή τους, την τιμωρία.

Η Επιτροπή μπορεί αν θέλει να βγάλει συμπεράσματα. Κάποιοι όμως προσπαθούν να λειτουργεί ως τσίρκο. Δεν είναι τυχαίο που κάθε μέρα διαρρέουν για καβγάδες που οι ίδιοι προκαλούν. Υποβιβάζουν τις αποκαλύψεις σε κουτσομπολιό. Παράγουν δημοσιεύματα για την κακή Κωνσταντοπούλου με επιμέλεια. Με πλήρη συνείδηση λέω πως ντρέπομαι γιατί κάποιοι είναι μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Και μην βιαστούν να πουν πως προσβάλω τον θεσμό. Αυτό να τον πουν στον Άκη και στον Βενιζέλο που πάσχιζε να τον βγάλει αθώο.

ΥΓ. Οφείλω να ευχαριστήσω για την ευπρεπή στάση τους, τους Βασ. Οικονόμου (ΔΗΜΑΡ), Σταύρο Κοντονή, Θοδωρή Δρίτσα, Ζωή Κωνσταντοπούλου (ΣΥΡΙΖΑ), Βασ. Καπερνάρο (ΑΝΕΛ).


Πηγή http://www.koutipandoras.gr/

Wednesday, March 27, 2013

Ξεκίνησε η νέα Γιάλτα




Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ο κόσμος «μοιράστηκε» με τη Συμφωνία της Γιάλτας. Ομως και σήμερα βρισκόμαστε υπό το καθεστώς μιας νέας συμφωνίας για την αρχιτεκτονική ασφαλείας του κόσμου, μιας «νέας Γιάλτας», γράφει ο Γιώργος Μαλούχος στο Βήμα. Εξηγεί ότι η Ελλάδα ανήκει σαφώς σήμερα στη γερμανική οικονομική σφαίρα ενώ η Ουάσιγκτον τήρησε μία εκκωφαντική σιωπή ως προς το ζήτημα της Κύπρου.

Γράφει ο Γιώργος Μαλούχος:

Με την υπόθεση της Κύπρου η Γερμανία κέρδισε μία ακόμα μάχη στην πορεία της προς την γερμανική «πολιτική» Ευρώπη που είναι και ο τελικός, επίσημα διακηρυγμένος στόχος της. Αυτό όμως κάθε άλλο παρά σημαίνει ότι θα κερδίσει τελικά και τον πόλεμο, ο οποίος, ουσιαστικά, ακόμα, δεν έχει καν ξεκινήσει. Ο δρόμος του Βερολίνου καθίσταται πλέον εφιαλτικός για όλο και περισσότερους λαούς ενώ το νέο γερμανικό μαξιμαλιστικό όραμα αγνοεί παντελώς τη γεωπολιτική ισορροπία, την κοινωνική και πολιτική ευρωπαϊκή πραγματικότητα όπως και την ιστορία άλλων δύο εγχειρημάτων γερμανικού ηγεμονισμού που κι εκείνα για καιρό έμοιαζαν να επικρατούν πριν τελικά καταβαραθρωθούν φέρνοντας μαζί τους το χάος.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο ο κόσμος «μοιράστηκε» με τη Συμφωνία της Γιάλτας. Όμως, από τότε έχουν αλλάξει πολλά αν όχι περίπου τα πάντα: το ψυχροπολεμικό δίλλημα «ελευθερία ή κουμουνισμός» δεν υπάρχει εδώ και καιρό, ενώ, τώρα, η Γερμανία δεν είναι πια η «ηττημένη», αλλά, μέσα από την κρίση χρέους στην ευρωζώνη αναδύεται ταχύτατα ως η μεγάλη νικήτρια ευρωπαϊκή δύναμη – εξέλιξη που λόγω της άκρατης γερμανικής επιθετικότητας δεν θα αντέξει στο χρόνο, αλλά που αυτή τη στιγμή πάντως συμβαίνει.

Τι γίνεται όμως με το νέο διεθνή καταμερισμό ισχύος που ασφαλώς έχει καταστεί και πάλι το μείζον, αν και ακόμα άδηλο, διεθνές ζήτημα από την ώρα που επιστρέψαμε εκ νέου στην κυριαρχία των εθνικών πολιτικών και στην ουσιαστική πτώση του κοινού ευρωπαικού οράματος που μετεξελίχθηκε σε μονομερή άσκηση γερμανικής βίας και έτσι πλέον προσλαμβάνεται;

«Νεομεσοπόλεμος» στην Ευρώπη, Ιράν και Συρία

Όλα δείχνουν λοιπόν πλέον ότι διαμορφώνεται ένας «νεομεσοπολεμικός» κόσμος. Ότι βρισκόμαστε ήδη υπό το μιας νέας συμφωνίας για την αρχιτεκτονική ασφαλείας του κόσμου, μιας «νέας Γιάλτας». Αλλά με μία κρίσιμη διαφορά που θυμίζει περισσότερο τον μεσοπολεμικό παρά τον μεταπολεμικό κόσμο: ότι τα οριστικά πραγματικά δεδομένα δεν έχουν ακόμα διαμορφωθεί σε επίπεδο ζωνών επιρροής των δυνάμεων, καθώς, μεταξύ άλλων, σημειώνεται και μία πρωτοφανής ιδιαιτερότητα: η επιρροή σε επίπεδο οικονομικής ισχύος να μην αντιστοιχίζεται πια με στρατιωτική και γεωπολιτική ισχύ. Λ.χ., η Ελλάδα ανήκει σαφώς σήμερα στη γερμανική οικονομική σφαίρα. Όμως, τι γίνεται με τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας; Αφορά άραγε λιγότερο τους Αμερικανούς από ότι τους Γερμανούς;

Την ώρα που η ευρωζώνη ζει τις αναταράξεις της, η κατάσταση στη Συρία έχει καταστεί οριακή, όπως και στο Ιράν, για το οποίο η αμερικανική πλευρά εκτιμά ότι «πέρασε την κόκκινη γραμμή» για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Τα δύο αυτά δεδομένα, οδηγούν σαφώς τις ΗΠΑ στο κλείσιμο των εστιών έντασης που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τη Δύση στο άμεσα ορατό ενδεχόμενο σύγκρουσης. Ετσι, την περασμένη Παρασκευή το απόγευμα, την ώρα που η Κύπρος κυριολεκτικά έβραζε μέσα στο καζάνι μιας γεωπολιτικής τάξεως αναμόχλευσης των ισορροπιών Γερμανίας και Ρωσίας επί του κυπριακού ζητήματος, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα βρισκόταν, γεωγραφικά τουλάχιστον, πολύ κοντά στην Κύπρο: ολοκλήρωνε την πρώτη του προεδρική επίσκεψη στο Ισραήλ. Η κατάληξη της επίσκεψης ήταν απροσδόκητη: οδήγησε, έπειτα από τρία ολόκληρα χρόνια, τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου να ζητήσει τελικά συγνώμη από την Τουρκία για το επεισόδιο του Μαβί Μαρμαρά, όταν από ισραηλινά πυρά έπεφταν νεκροί εννέα Τούρκοι που επέβαιναν στο πλοίο προς την αποκλεισμένη από τους Ισραηλινούς Γάζα. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι λίγες μόλις ημέρες πριν, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν είχε εξαπολύσει μία πρωτοφανή επίθεση κατά των ισραηλινών. Μέσα σε λίγες ώρες, στο Ισραήλ είχαν αρχίσει να ακούγονται οι πρώτες φωνές για την ανάγκη συνεργασίας με την Αγκυρα στο ζήτημα του φυσικού αερίου, όπως εκείνη του Αλόν Λιέλ, πρώην υπουργού Εξωτερικών της χώρας.

Υπό «κανονικές συνθήκες», η εξέλιξη αυτή θα είχε προκαλέσει μεγάλα ερωτηματικά στην Κύπρο που έχει στενή συνεργασία με το Ισραήλ σε θέματα ενέργειας και ασφάλειας, αλλά και στην Ελλάδα, που το ζήτημα την αφορά επίσης πολλαπλά, όχι μόνον έμμεσα, λόγω Κύπρου, αλλά και άμεσα, λόγω των κοιτασμάτων στην ελληνική ΑΟΖ. Πάντως, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, μετά όμως από όλες αυτές τις εξελίξεις, επικοινώνησε με τον Ισραηλινό ομόλογό του και συναποφάσισαν την επιτάχυνση του διακυβερνητικού συμβουλίου Ελλάδας – Ισραήλ, κάτι στο οποίο η Ελλάδα θα έπρεπε να είχε εργαστεί πολύ περισσότερο, πολύ νωρίτερα.

Η Κύπρος βράζει: χρεοκοπία και συνεκμετάλλευση
Όμως, την περασμένη Παρασκευή το απόγευμα, οι συνθήκες κάθε άλλο παρά «κανονικές» ήταν: η Κύπρος ζούσε την πιο δύσκολη στιγμή της ιστορίας της μετά τον Αττίλα, ενώ η Ελλάδα έτρεμε το ενδεχόμενο της μετάδοσης της κρίσης αυτής όχι μόνον σε τραπεζικό επίπεδο, αλλά και ως προς την επίδρασή της στην ελληνική πολιτική και ίσως κοινωνική πραγματικότητα: ουσιαστικά, Αθήνα και Λευκωσία, βρέθηκαν όλες τις προηγούμενες ημέρες που ακολούθησαν το «όχι» της κυπριακής Βουλής στο Eurogroup πιο «μακριά» από ποτέ στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Το θρίλερ της κυπριακής «διάσωσης» οδήγησε τα χαράματα της Δευτέρας 25 Μαρτίου στη συμφωνία του Eurogroup με την οποία η Κύπρος δεχόταν τελικά όλα όσα η Γερμανία και η τρόικα της επέβαλαν, με όρους ακόμα σκληρότερους από εκείνους που πριν από περίπου μία εβδομάδα είχε απορρίψει η κυπριακή βουλή.

Ολες εκείνες τις κρίσιμες για την Κύπρο ημέρες, η Ουάσιγκτον τήρησε μία εκκωφαντική σιωπή ως προς το ζήτημα. Γιατί όχι άλλωστε; Ούτε η Αθήνα ούτε η Λευκωσία φαίνεται ότι επιχείρησαν ορατά τουλάχιστον, να συνομιλήσουν σε βάθος με τους Αμερικανούς γι αυτό – τις τελευταίες μόνο ώρες πριν την εκπνοή του πρώτου γερμανικού τελεσιγράφου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι φέρεται σε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη να είχε αναφερθεί σε ενδεχόμενο αμερικανικής παρέμβασης για τις υπό πτώχευση τράπεζες.

Είναι άγνωστο αν και κατά πόσο υπήρξε πραγματικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τις εξελίξεις που, μεταξύ άλλων, έχουν να κάνουν σε μεγάλο βαθμό και με την ενέργεια, είτε αυτή έπεφτε πια στα χέρια της Γερμανίας με παραμονή της Κύπρου στο ευρώ, είτε, στο ενδεχόμενο εξόδου, έπεφτε στα χέρια της Ρωσίας. Τότε, μία πολύ σημαντική παράμετρος φάνηκε στον ορίζοντα: το ορατό ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να στηρίξουν τελικά την τουρκική άποψη για την κυπριακή ΑΟΖ και περί συνεκμετάλλευσης με τους τουρκοκύπριους, κάτι που δεν είχαν κάνει μέχρι τώρα. Αυτή εμφανίζεται ως η κύρια «παρενέργεια» για την Ελλάδα και την Κύπρο από το νέο μέτωπο που διαμορφώνεται εν όψει του Ιράν.

Πάντως, η μακροσκοπική εικόνα είναι ότι, δυστυχώς, η Αθήνα, εδώ και πολλά χρόνια, φρόντισε με πολλούς τρόπους συστηματικά να ψυχράνει επί της ουσίας, για να μην πει κανείς σχεδόν να «παγώσει», τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, έρμαιη ενός αντιαμερικανισμού που ακόμα ζει και βασιλεύει άκριτα πολλές δεκαετίες μετά τον Εμφύλιο ευθέως εις βάρος των ζωτικών συμφερόντων της χώρας και διαπερνώντας οριζόντια το πολιτικό της φάσμα.

Η Ρωσία αναγνωρίζει τη Γερμανία ως μεγάλη δύναμη
Εν τω μεταξύ, λίγες ώρες πριν την αναχώρηση Ομπάμα από το Ισραήλ και μετά από τη συνάντηση κορυφής Ε.Ε. - Ρωσίας, η Μόσχα είχε πρακτικά αδειάσει την δραματικά προσφεύγουσα στο Κρεμλίνο Κύπρο, που ανύμπορη και πανικόβλητη έτρεχε τώρα πίσω στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, υπό συνθήκες πολύ χειρότερες από εκείνες επί των οποίων είχε ξεκινήσει τη «διαπραγμάτευση» μαζί τους. Αν και προγραμματισμένη πριν από το ξέσπασμα της κυπριακής κρίσης συνάντηση κορυφής μεταξύ «Ευρώπης» (επί της ουσίας Γερμανιας) και Ρωσίας, αυτή τελικά μονοπωλήθηκε από το ζήτημα της Κύπρου. Όμως, η ιστορικά αστήρικτη, λογικά ατελής και, κυρίως, πάντοτε στην πράξη διαψευσθείσα δοξασία για το «Μόσκοβο» που για αιώνες στοιχειώνει τη φαντασία πολλών και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ξέμεινε, όπως ήταν φυσικό, και πάλι στο πεδίο της φαντασίωσης: το «ξανθό γένος του βορρά», δεν κατέβηκε τελικά καβάλα στα... λιαρ τζετ για να «σώσει» κανέναν, όπως δεν κατέβηκε άλλωστε ούτε το 1974, την ώρα που η Κύπρος δεχόταν την εισβολή του Αττίλα.

Ηταν απόλυτα αναμενόμενο: γι αυτή την περιοχή του κόσμου οι Ρώσοι ουδέποτε μπήκαν πραγματικά «στα χωράφια» των άλλων μεγάλων παικτών, από την εποχή των «Ορλοφικών», μέχρι σήμερα – για να μην ξεχάσει κανείς και τον φοβερό Εμφύλιο πόλεμο που υποδαύλισε η ΕΣΣΔ του Στάλιν στην Ελλάδα, την ώρα που η τότε νέα αρχιτεκτονική δομή ασφαλείας του κόσμου είχε ήδη καθοριστεί Αντιθέτως, η Μόσχα όχι απλώς έκανε τώρα εκείνο που είχε λίγο πριν δηλώσει ο Ρώσος πρωθυπουργός Μεντβέντεφ, ότι δηλαδή «η Ρωσία δεν θα χαλάσει τις σχέσεις της με την Ε.Ε. για την Κύπρο», στέλνοντας άπραγο πίσω στη Λευκωσία τον Κύπριο υπουργό Οικονομικών Σαρρή, αλλά, επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ρώσοι φαίνεται ότι ζήτησαν και πήραν τη συναίνεση των Γερμανών για την εμπλοκή τους στο επίπεδο επενδύσεων στην ενέργεια στην Ελλάδα μέσω της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ – ο πρόεδρος της Γκαζπρομ Μίλερ, ερχόταν, εκείνη τη στιγμή, για δεύτερη φορά μέσα σε δέκα ημέρες στην Αθήνα, γεγονός που σίγουρα δεν θα έφερνε την Ελλάδα πιο κοντά στις ΗΠΑ, κάτι που, όσο κι αν δεν το αντιλαμβανόταν η ίδια, περισσότερο από ποτέ το είχε τώρα ανάγκη.

Μένει πλέον να φανεί αν μετά το «κούρεμα» των ρωσικών καταθέσεων στην Κύπρο, «κούρεμα» πολύ μεγαλύτερο από εκείνο του αρχικού σχεδίου, η Ρωσία με κάποιο τρόπο θα αντιδράσει, και πόσο, ή αν αυτό το ζήτημα είχε «τακτοποιηθεί» οριστικά στη «σύνοδο κορυφής» Ρωσίας – Ε.Ε. την Πέμπτη. Αν δεν αντιδράσει το μέγεθος της ανταπόδοσης θα έχει υπάρξει μεγάλο.

Μια νέα Γιάλτα: τρεις μέρες που θα αλλάξουν τον κόσμο;
Κι έτσι, τελικά, μέσα σε λίγες ώρες, πολλά κομμάτια από το παράξενο αυτό παζλ αναδιατάχθηκαν και άρχισε να γίνεται φανερό ότι κάτι μεγάλο ίσως να εγκυμονείται. Τόσο μεγάλο, που θα μπορούσε να είναι ακόμα και μία «νέα Γιάλτα», ενόψει τόσο της μανίας της Γερμανίας να κυριαρχήσει στην Ευρώπη και την πιο πρόσφατη φάση αυτής της πορείας με τα γεγονότα της Κύπρου, όσο και των νέων μετώπων για τις ΗΠΑ, όπως η από κοινού επίλυση του ζητήματος της Συρίας από τις μεγάλες δυνάμεις, ή η προετοιμασία για σύγκρουση Αμερικανών και Ισραηλινών με το Ιράν. Αλλωστε, στην επίσκεψή του στο Ισραήλ, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έκλεισε μόνον το μέτωπο Τουρκίας – Ισραήλ, αλλά και έκανε ένα πολύ μεγάλο βήμα μπροστά στο ζήτημα του Παλαιστινιακού κράτους επισκεπτόμενος και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούτ Αμπας - κάτι που αντίστοιχό του δεν είχε γίνει ξανά. Ταυτόχρονα, το PKK, ανακοίνωνε κατάπαυση του πυρός: ήταν λοιπόν προφανές ότι οι ΗΠΑ είχαν πλέον λάβει την απόφαση να στηρίξουν την Τουρκία ενόψει μεγάλων μεταβολών στη Συρία ή στο Ιράν – άλλωστε ο ίδιος ο Νετανιάχου αναφέρθηκε στο ζήτημα της Συρίας ως κύρια αιτία που τον οδήγησε σε αυτή την απροσδόκητη «συγγνώμη».

Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία ότι τις δραματικές τρεις αυτές ημέρες, ένας νέος διεθνής γεωπολιτικός καταμερισμός πρόβαλε πια στον ορίζοντα: ένας κόσμος στον οποίο οι ΗΠΑ διαμορφώνουν μια νέα διεθνή ισορροπία μπροστά σε αναμονή μεγάλων εξελίξεων και ένας κόσμος που η Γερμανία είχε ξεφύγει πια από το επίπεδο της ισχυρής οικονομικά χώρας της ευρωζώνης και είχε ανέλθει στο status της μεγάλης δύναμης η οποία συνομιλεί ως «Ευρώπη» με τη Ρωσία για θέματα όχι γερμανικά αλλά ευρωπαϊκά και με την Ουάσιγκτον να της αναγνωρίζει σιωπηρά και τη Μόσχα να της αναγνωρίζει έμπρακτα αυτό το status.

Είναι όμως ασαφή ακόμα μια σειρά από πολύ σημαντικά ζητήματα: οι ΗΠΑ θα «καλύψουν», και, αν ναι, σε ποιο βαθμό, πολιτικά τις τουρκικές απαιτήσεις στο Αιγαίο στα πλαίσια αυτής της νέας ισορροπίας; Η Ελλάδα θεωρείται πλέον «γερμανικός χώρος» από την Ουάσιγκτον, ή παραμένει και «συνομιλητής» των Αμερικανών και των Ισραηλινών στα σχετικά ζητήματα, στο βαθμό που την αφορούν, ή όλες τους οι αποφάσεις για την περιοχή θα παρθούν, τελικά, ερήμην της; Και τι μπορεί να κάνει γι αυτό;

Περιπλοκές και αντιφάσεις: η Ελλάδα και η Κύπρος μεταξύ ΗΠΑ, Γερμανίας και Ρωσίας
Η μεγάλη περιπλοκή έχει λοιπόν να κάνει με την αντίφαση ότι μέσα από την κρίση χρέους, η Ελλάδα και η Κύπρος, βρίσκονται πια κάτω από τη σφαίρα επιρροής της Γερμανίας – κι όχι της προσχηματικά αναφερόμενης ως «Ευρώπης».

Ομως, μέσα από τη γεωπολιτική τους θέση και μέσα από τα δικαιώματά τους στην ενέργεια στην περιοχή, βρίσκονται και στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ και, φυσικά, της Ρωσίας. Η πραγματικότητα είναι ότι ουδείς στην Αθήνα γνωρίζει σε βάθος και με επαρκή ασφάλεια το ποια ακριβώς νέα ισορροπία έχει διαμορφωθεί γύρω από την Ελλάδα και την Κύπρο στο «τραπέζι» μεταξύ Γερμανίας, Ρωσίας και ΗΠΑ. Ποιος είναι ο ακριβής καταμερισμός του ρόλου και, ίσως, και των ποσοστώσεων», για να μιλήσουμε με όρους «Γιάλτας», όπως αυτές αποτυπώθηκαν τότε στο περίφημο χειρόγραφο σημείωμα του Τσώρτσιλ.

Το μόνο σίγουρο, είναι ότι μία «νέα Γιάλτα» υπάρχει: ή έχει ήδη διαμορφωθεί πλήρως, ή διαμορφώνεται σταδιακά αυτήν ακριβώς την ώρα, μέσα από τις δύο μεγάλες κρίσεις: του χρέους στην Ευρώπη και των ανακατατάξεων στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, με κύριες παραμέτρους τόσο την ασφάλεια όσο και την ενέργεια

. Πρέπει λοιπόν η Ελλάδα και η Κύπρος να βρουν γρήγορα τον τρόπο να ισορροπήσουν σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη και με πολλά «κρυμμένα χαρτιά» εξίσωση που η επίλυσή της θα καθορίσει το μέλλον της ίδιας, της Κύπρου, του ελληνισμού. Με καθαρό μυαλό, με μεγάλη διπλωματική εγρήγορση και απαλλαγμένες από τα στεγανά του παρελθόντος, η Ελλάδα και η Κύπρος, πρέπει να κάνουν ότι μπορούν για να μετέχουν ως κράτη σε αυτό το νέο καταμερισμό που δείχνει να διαμορφώνεται.

Τα πολλαπλά και αρτηριοσκληρωτικά στεγανά ιδίως εκείνα που επί δεκαετίες επικρατούν στην ελληνική πολιτική, πρέπει τώρα να πέσουν. Και οδηγός γι αυτό μπορεί να είναι οι γεωπολιτικές παρακαταθήκες του εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου, του ανθρώπου που σε καιρούς διεθνών μεταβολών διπλασίασε την Ελλάδα. Παρακαταθήκες που θεμέλιό τους είναι η σύνδεσή της με τη Δύση, στην οποία η Ελλάδα με δική της κυρίως ευθύνη εν πολλοίς απέτυχε μέχρι σήμερα αλλά πρέπει και μπορεί να προσπαθήσει ξανά, αλλά και παρακαταθήκες όπως αυτές αναδείχθηκαν το 1930 στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι οποίες είναι σήμερα επίκαιρες εν μέρει και επειδή η Ελλάδα απέτυχε ως τώρα να εκπληρώσει το δυτικό της ρόλο.

Οι αντοχές της γερμανικής Ευρώπης

Κάθε φορά που ο ελληνισμός λειτούργησε στο πλαίσιο των πραγματικών δυτικών συμφερόντων, δηλαδή εκείνων των ναυτικών κι όχι των κεντροευρωπαικών δυνάμεων, όπως το 1912-13, βγήκε ισχυρότερος. Κάθε φορά που τα εγκατέλειψε, όπως το 1922 ή το 1974, υπέστη τραγωδίες. Τώρα, βρίσκεται εκ νέου μπροστά σε τέτοιου διαμετρήματος ερωτήματα καθώς, σήμερα ένας νέος κόσμος προβάλλει στον ορίζοντα. Επίσης, όλες οι ως τώρα προσπάθειες της Γερμανίας να εντάξει την Ελλάδα στη σφαίρα επιρροής της, οδήγησαν κι εκείνες σε καταστροφές, όπως έγινε με τον Εθνικό Διχασμό του 1915, ή, φυσικά, με τη βία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το ίδιο συνέβη και με τη Σοβιετική Ενωση, οδηγώντας, αμέσως μετά, στον Εμφύλιο Πόλεμο.

Η γερμανική επικυριαρχία στην Ευρώπη δεν θα αντέξει για μία σειρά από λόγους, ανάμεσα στους οποίους ο κυριότερος είναι ότι έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με σειρά λαών και χωρών, έχοντας ήδη καταστήσει τη γερμανική Ευρώπη ανεπιθύμητη: όσο κι αν προσπαθεί για το αντίθετο το Βερολίνο, στην Ευρώπη υπάρχει ακόμα δημοκρατία και πολλές χώρες που δεν αντέχουν άλλο την πίεση της – απλώς η αντίδραση σε τέτοιου είδους «τευτονικές» κινήσεις δεν έρχεται από τη μία μέρα στην άλλη. Επιπλέον, μεγάλη θα είναι εν τέλει και η αντίδραση από τη Δύση, σε μια ολοκληρωτικά γερμανική Ευρώπη στην οποία οι περισσότερες χώρες είναι πια πλήρως υποταγμένες, ακόμα και η Γαλλία, ενώ η Βρετανία απουσιάζει. Αυτή η πραγματικότητα δεν είναι βιώσιμη ούτε μπορεί να γίνει δεκτή σε μέσο χρόνο όχι μόνον από τους ίδιους τους ευρωπαικούς λαούς, αλλά και από τις ΗΠΑ. Η γερμανική λογική της βίας και της ερημοποίησης που επικρατεί τα τρία τελευταία χρόνια συνιστά μια καθαρά εθνικιστική πολιτική του Βερολίνου, που κερδίζει διαρκώς οικονομικά, πολιτικά και θεσμικά από την κρίση την οποία το ίδιο τροφοδοτεί.

Η γερμανική Ευρώπη μοιάζει σήμερα κυρίαρχη, αλλά αυτό δεν θα κρατήσει για πολύ, η νίκη της «Μεσευρώπης» δεν μπορεί, εκ των πραγμάτων, να διαρκέσει στο χρόνο, ούτε, πολύ περισσότερο, μπορεί να στηριχθεί πια στα όπλα. Οφείλουμε λοιπόν, έστω και τώρα, αν και χάσαμε ήδη πάρα πολύ χρόνο, να αντιληφθούμε τις δυναμικές της νέας αρχιτεκτονικής του κόσμου βλέποντας σε βάθος και να πάρουμε θέση. Να χτίσουμε, έστω και αργά, ουσιαστικές δυτικές, αξιόπιστες και σε βάθος συμμαχίες κι όχι για πολλοστή φορά απόμακρες φαντασιώσεις με το «Μόσκοβο», ή να δεχθούμε κι άλλο άφωνοι την ισοπεδωτική, καταστροφική για τον τόπο υποταγή στις επιταγές του ηγεμονικού Βερολίνου όπως συμβαίνει τρία χρόνια τώρα που η γερμανική Ευρώπη αναδύεται πρώτα απ' όλα μέσα από την Ελλάδα.

Το μέλλον, αν το προετοιμάσουμε σωστά, μπορεί να σχετίζεται ακόμα και με την επιστροφή στην πολιτική του Ελευθερίου Βενιζέλου το 1930 για την ελληνοτουρκική φιλία, εντός ενός πλαίσιου ευρύτερων μεταβολών στην περιοχή μας που καθίσταται πια το ενεργό σύνορο του δυτικού κόσμου. Σίγουρα πάντως, το μέλλον δεν μπορεί να είναι η τυφλή υποταγή στο Βερολίνο.


Πηγή http://www.iefimerida.gr/

Tuesday, March 26, 2013

Τα καλά, τα κακά και τα πανάσχημα (του Γιάννη Βαρουφάκη)




Τα καλά

• Αντίθετα με την απαράδεκτη αρχική απόφαση του Eurogroup, τουλάχιστον τώρα γίνεται σεβαστή η δημόσια εγγύηση των καταθέσεων κάτω των €100 χιλιάδων.
• Το ολοσχερές κούρεμα των ιδιωτικών ομολόγων των πτωχευμένων τραπεζών, χωρίς το οποίο ανατρεπόταν (από την αρχική συμφωνία) η διεθνής πρακτική της ιεράρχισης των πιστωτών ενός πτωχευμένου χρηματοπιστωτικού συστήματος, με τους καταθέτες να έχουν προτεραιότητα απέναντι στους ομολογιούχους.
• Η διαφοροποίηση του κουρέματος ανάλογα με την τράπεζα στην οποία έχει κάποιος τις καταθέσεις του. Η αρχική απόφαση, που επέβαλε το ίδιο κούρεμα σε όλες τις τράπεζες, αναιρούσε την έννοια της προσωπικής ευθύνης των καταθετών όσον αφορά την επιλογή της τράπεζας στην οποία εμπιστεύονται τα χρήματά τους.
• Η επιβολή μεγάλων ζημιών στις ανασφάλιστες καταθέσεις και στους ομολογιούχους μειώνει το δάνειο από την τρόικα που θα επωμιστεί το κυπριακό δημόσιο.

Τα κακά

• Το Μνημόνιο δεν έχει συνταχθεί ακόμα, το οποίο σημαίνει η Συμφωνία είναι ημιτελής. Χωρίς πληροφορίες για τον βαθμό και την μορφή της λιτότητας που θα επιβληθεί στους Κύπριους, είναι αδύνατον να προβλεφτεί ο ακριβής αντίκτυπός της. Αν κρίνουμε όμως από το «παρελθόν» της τρόικας, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η λιτότητα που θα επιβάλει θα γονατίσει μια κοινωνική οικονομία που ήδη βρίσκεται σε ύφεση.
• Η καθίζηση του τραπεζικού τομέα και η ουσιαστική κατάσχεση των ρώσικων μεγαλο-καταθέσεων θα έχει συντριπτικό αποτέλεσμα στην υπόλοιπη οικονομία, π.χ. στον τουριστικό και ξενοδοχειακό κλάδο. Όπως είπε Ρώσος σχολιαστής: «Τώρα που παίρνουν τα χρήματα των Ρώσων, ποιοι θα μένουν στα πολυτελή ξενοδοχεία προς €500 το βράδυ; Η κα Μέρκελ;». Είμαι σίγουρος ότι η τρόικα δεν θα λάβει υπ’ όψη της στα οικονομοτεχνικά της μοντέλα, στη βάση των οποίων θα αποφασίσει για την εφαρμοζόμενη λιτότητα, αυτού του είδους τον αρνητικότατο αντίκτυπο, με αποτέλεσμα μεγάλες υστερήσεις εσόδων, ακολουθία «νέων μέτρων», mea culpa στο απώτερο μέλλον και, γενικά, ύφεση χειρότερη από την αναμενόμενη.
• Η μεταφορά €9 δισ. του ELA από τη Λαϊκή, που κλείνει, στην Τράπεζα Κύπρου, αποτελεί παραβίαση απλών κανόνων τραπεζικής πτώχευσης και αποδεικνύει ότι η ΕΚΤ λειτουργεί ως ο Ταλιμπάν των κεντρικών τραπεζών.
• Η εισαγωγή περιορισμών στην εξαγωγή κεφαλαίων, αν και δεν έχουν πάρει ακόμα συγκεκριμένη μορφή, δημιουργούν ντε φάκτο ένα νέο νόμισμα: το κυπριακό ευρώ, δηλαδή ένα ευρώ που δεν μεταβιβάζεται από χώρα σε χώρα (Σημ. φαντάζεστε στις ΗΠΑ να μπουν περιορισμοί στην εξαγωγή δολαρίων από το Βερμόντ σε άλλες πολιτείες; Όχι, βέβαια. Πρόκειται για κατάφορη παραβίαση της λογικής μιας νομισματικής ένωσης).

Και τα πανάσχημα

Αφήνοντας στην άκρη τις επιπτώσεις της συμφωνίας εντός της Κύπρου, ο αντίκτυπος του περασμένου δεκαήμερου επί της Ευρωζώνης συνολικά μόνο ως πανάσχημος και θλιβερός μπορεί να χαρακτηριστεί. Μέσα σε μερικές μέρες, από την αρχική συμφωνία του Eurogroup μέχρι την τελική που μόλις ανακοινώθηκε, η Ευρώπη κατάφερε: (α) να θέσει υπό αμφισβήτηση την ασφάλεια των εγγυημένων καταθέσεων (παρά το γεγονός ότι τελικά τη σεβάστηκε), (β) να επαναφέρει στο προσκήνιο τα ερωτήματα περί αποπομπής κράτους-μέλους της νομισματικής ένωσης, και (γ) να θυσιάσει την αρχή της ενοποιημένης αγοράς κεφαλαίων στην οποία, βέβαια, περιορισμοί στη μετακίνηση των κεφαλαίων δεν νοούνται.

Όμως η πιο επαίσχυντη, η πανάσχημη, διάσταση της συμφωνίας για την Κύπρο είναι το γεγονός ότι σηματοδότησε το τέλος της τελευταίας ελπίδας για πραγματική τραπεζική ενοποίηση της Ευρωζώνης. Ο κ. Dijsselbloem, που αποδεικνύεται πολύ πιο «κοντά» στο γερμανικό σκέπτεσθαι από τον προκάτοχό του, τον κ. Yuncker, το δήλωσε ευθαρσώς. Εκθειάζοντας την περί Κύπρου συμφωνία, ο πρόεδρος του Eurogroup είπε αυτολεξί ότι αποτελεί προάγγελο των επόμενων «διασώσεων» εντός της Ευρωζώνης ώστε να: «...μη χρειαστεί ποτέ η άμεση ανακεφαλαιοποίηση» των τραπεζών. Με απλά και σταράτα λόγια, έβαλε την ταφόπλακα οριστικά στην απόφαση της Συνόδου Κορυφής του περασμένου Ιουνίου σύμφωνα με την οποία η τραπεζική κρίση διαχωρίζεται από την κρίση χρέους μέσω άμεσων ενέσεων κεφαλαίων του ESM στις τράπεζες, χωρίς να καταγράφονται αυτά τα κονδύλια στο δημόσιο χρέος των χωρών. Οπότε το μήνυμα είναι καθαρό προς Ισπανία και Ιταλία: «Ο καθένας μόνος του! Κι αν αυτό σημαίνει δήμευση καταθέσεων στην περιφέρεια, αυτά επιφυλάσσει η ζωή σε εσάς - στους πτωχευμένους της Ευρωζώνης!».

Νομίζω ότι, πλέον, δεν χωράει αμφιβολία: Ο συνδυασμός (α) άρνησης οποιασδήποτε ενοποίησης μέρους του δημόσιου χρέους (μέσω, π.χ., ευρωομόλογων), (β) οριστικής ματάιωσης της άμεσης ανακεφαλαιοποίησης και ουσιαστικής τραπεζικής ενοποίησης μέσω του ESM, και (γ) απολυταρχικής, για να μην πω βάναυσης, μεταχειρίσης αδύναμων εταίρων (όπως η Κύπρος) σηματοδοτεί ένα νέο, ζοφερό κεφάλαιο στην ιστορία της «ενωμένης» Ευρώπης.

Το επιχείρημα που ακούω τρία χρόνια τώρα, εις απάντησιν της κριτικής μου στις εφαρμοζόμενες πολιτικές, ακολουθεί το εξής απλό μοτίβο: «Δίκιο έχεις ότι η Ευρώπη αντέδρασε και αντιδρά λάθος στην Κρίση και επιβάλει παράλογα αυστηρές πολιτικές λιτότητας στην περιφέρεια. Όμως, επιβάλεται να πάμε με τα νερά της Γερμανίας και της ΕΚΤ, να τους αποδείξουμε ότι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε θυσίες και να μεταρρυθμιστούμε έτσι που, κάποια στιγμή, να νιώσουν αρκετά ασφαλείς ώστε να προχωρήσουν στις ενοποιητικές κινήσεις οι οποίες, πράγματι, απαιτούνται – π.χ. ευρωομόλογα, τραπεζική ενοποίηση, πανευρωπαϊκές επενδύσεις κ.λπ.» Νομίζω ότι κάθε αξιόπιστος παρατηρητής των τελευταίων εξελίξεων πρέπει να συμφωνήσει ότι αυτή η άποψη έχει ξεπεραστεί από τα πράγματα, ιδίως μετά το τελευταίο δεκαήμερο. Παρά το γεγονός ότι οι λαοί της Ευρωζώνης έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα μετριοπαθείς, και έχουν αποδεχθεί πολύ σκληρές πολιτικές με ελάχιστες (δεδομένης της Κρίσης) διαμαρτυρίες - ακόμα και στην Ελλάδα που ψηφίζει μνημονιακά - το Βερολίνο και η Φραγκφούρτη, αντί να δείχνουν πιο έτοιμες να ενστερνιστούν ενοποιητικές κινήσεις (π.χ. τραπεζική ένωση, ευρωομόλογα) κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση που, με μαθηματική ακρίβεια, θα φέρει την αποδόμηση.

Συμπερασματικά, αν και η νέα συμφωνία διορθώνει κάποια από τα τερατώδη λάθη της αρχικής, είναι πολύ πιθανόν το τελευταίο δεκαήμερο να καταγραφτεί ως η «ιστορική στιγμή» που η Ευρώπη ξεπέρασε το σημείο μη επιστροφής στην ιδέα μιας ενωμένης ηπείρου η οποία σέβεται τις αρχές της λογικής, της δημοκρατίας και του αλληλο-σεβασμού των λαών που την απαρτίζουν.

Πηγή http://www.protagon.gr/

Monday, March 25, 2013

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΜΕΝΟΙ (του Αλκίνοου Ιωαννίδη)



Δεν θα πω για τους άλλους. Λίγο με ενδιαφέρει η ποιότητα και η στάση τους σε τέτοιες στιγμές. Ούτε και περίμενα καλύτερη αντιμετώπιση. Όσο και να τους βρίσω, χαϊδεύω τα αυτιά μας και τίποτα δεν αλλάζει. Θα πω για εμάς, και συγχωρήστε με:

Έρχεται η μέρα που η μάσκα τραβιέται βίαια. Η μέρα που το αληθινό μας πρόσωπο φανερώνεται, θέλουμε-δεν θέλουμε, αφτιασίδωτο και τρομακτικά αληθινό. Πρέπει να το κοιτάξουμε, είναι θέμα ζωής και θανάτου. Πρέπει να το ρωτήσουμε, να μας πει ποιοι είμαστε. Γιατί μόνο αυτό γνωρίζει.

Γυρνάμε απότομα, για να αντικρίσουμε μια τρύπα στον καθρέφτη. Πού απουσιάζει το πρόσωπό μας; Το ξεχάσαμε σε μικρά, ταπεινά, εγκαταλελειμμένα σπίτια, στη σκόνη χαμηλών, πλίνθινων ερειπίων, στους τάφους αγράμματων, ακατέργαστα σοφών παππούδων. Εκεί αφήσαμε θαμμένες τις αληθινές καλημέρες, τη συγκίνηση των στίχων, την αλληλεγγύη των ανθρώπων και ότι πολύτιμο δεν μετριέται σε χρήμα. Έκτοτε, προχωρήσαμε στον «σύγχρονο κόσμο» απρόσωποι, γυμνοί, παλεύοντας να κρατήσουμε το νήμα της ύπαρξής μας άκοπο, μέσα σε εποχές δύσκολες, μέσα σε ένα τοπίο που δεν μας μοιάζει.

Γίναμε αρχοντοχωριάτες, επενδύοντας στα χειρότερα χαρακτηριστικά των δύο συνθετικών της λέξης. «Έχω γάμο», λέγαμε και στεκόμασταν καλοντυμένοι σε γκαζόν ξενοδοχείων, με φακελάκια στα χέρια, χωρίς αληθινή, από καρδιάς ευχή. «Και οι γάμοι μας, τα δροσερά στεφάνια και τα δάχτυλα, γίνουνται αινίγματα ανεξήγητα για την ψυχή μας». Ούτε αινίγματα, ούτε τίποτε. Όλα απαντημένα, όλα πεζά. Μεγάλα και άδεια. Απομείναμε αναίσθητοι μπροστά στο ιερό, ζώντας ένα γυαλιστερό, αντιαισθητικό, άχαρο, ανέραστο, ανίερο, ξοδεμένο παρόν. Χωρίς μνήμη, χωρίς όνειρο, διαζευγμένοι από το είναι μας.

Τα καλύτερα παιδιά μας τα πουλήσαμε. Τα αφήσαμε να σπαταλούν τη ζωή τους σε λογιστικά βιβλία, σε γραφεία εταιρειών, σε άψυχους λογαριασμούς. Τα κάναμε σκλάβους με τίτλους διευθυντικού στελέχους. Τα ταΐσαμε χρήματα, τα σπουδάσαμε χρήματα, τα μάθαμε να σκέφτονται χρήματα, να υπηρετούν χρήματα, να ονειρεύονται χρήματα, να παντρεύονται χρήματα, να γεννάνε χρήματα, να είναι χρήματα. Μιλούν άπταιστα τα χειρότερα Αγγλικά (αυτά της δουλειάς) και άθλια τα καλύτερα Ελληνικά (τα Κυπριακά). Όταν τα χρήματα λείψουν, από πού θα κρατηθούν;

Αντικαταστήσαμε το γλέντι στην πλατεία του χωριού με το σκυλάδικο. Τον έρωτα με το στριπτιζάδικο. Τα αναγκαία για την επιβίωση, με ένα τζιπ γεμάτο άχρηστα ψώνια. Τον ελεύθερο χρόνο με την υπερωρία. Κάναμε το παιγνίδι των παιδιών υπερπαραγωγή, σε πάρτι γενεθλίων κατά παραγγελία. Ξεχάσαμε ποια είναι τα βασικά συστατικά της ύπαρξής μας, ως ατόμων και ως κοινωνίας, αντικαθιστώντας τα με ότι μάς γυάλισε στη βιτρίνα. Γίναμε ότι μας έπεισε ο διαφημιστής, η τηλεόραση ή το περιοδικό να γίνουμε. Καταντήσαμε οπαδοί ομάδων, φανατικοί, με μαχαίρια και μίσος. Έφηβος, προτού σιχαθώ όλες τις ομάδες εξίσου, ήμουν με την Ομόνοια. Μια μέρα που έπαιζε με το ΑΠΟΕΛ, αρρώστησε ο τυμπανιστής των αντιπάλων. Ήρθαν στην άλλη κερκίδα και μου ζήτησαν να πάω στη δική τους, για να παίξω το τύμπανο. Πήγα ευχαρίστως.

Πέρασε ο καιρός, αλλάξαμε. Ξεχάσαμε. Χωριστήκαμε σε κόμματα και τα ψηφίσαμε τυφλά, διχαστήκαμε με τρόπο αταίριαστο στην ιστορία και την παράδοσή μας. Σε μια σταλιά τόπο, λέγαμε «οι άλλοι». Πήραμε τα χειρότερα χαρακτηριστικά της Ελλάδας και τα κάναμε αξιώματα.

Να πάει στο καλό τέτοιος εαυτός, να μην ξανάρθει. Καθόλου μην τον κλάψουμε, καθόλου μη μας λείψει. Στον αγύριστο!

Πέρασαν χρόνια. Το κορίτσι από τις Φιλιππίνες έκλαιγε κρυφά στο κρεβάτι του για το παιδί και τη μάνα που άφησε για να σερβίρει καφέ τον κύριο Πάμπο, που έγινε σερ, για να σιδερώνει τα ακριβά βρακιά της κυρίας Αντρούλλας, που έγινε μάνταμ. Η κοπέλα θα γυρίσει φτωχή στο Μπάγκιο Σίτι ή στη Μανίλα. Θα αγκαλιάσει τη μάνα της, θα φιλήσει το παιδί της. Εμείς, πού επιστρέφουμε;

Τι μένει όταν ο σερ και η μάνταμ, έκπληκτοι, χάνουν το αυτοκίνητο, την υπηρέτρια, το λούσο και το σπίτι τους; Τι κρατιέται αναλλοίωτο μέσα στον χρόνο, κάτω από την επιφάνεια που βουλιάζει; Πού ακριβώς βρίσκεται ανεξίτηλα χαραγμένος ο βαθύς Χαρακτήρας που μας επιτρέπει, όταν όλα αλλάζουν, να λέμε ακόμη «Εμείς»;

Μπορούμε σήμερα να αποφασίσουμε ξανά, ο καθένας για τον εαυτό του και όλοι μαζί, ποιοι είμαστε. Τι είναι σημαντικό και τι όχι. Τι αξίζει να προσπαθήσουμε μέχρι τέλους. Ποια λόγια αξίζει να πούμε προτού φύγουμε, πώς αξίζει να σταθούμε και απέναντι σε τι, προτού πεθάνουμε. Κι αυτό, μπορούμε να το κάνουμε, ακόμη και νηστικοί, άνεργοι και άστεγοι. Ήταν όμως αδύνατον να το κάνουμε χορτάτοι και υποταγμένοι, με έναν εαυτό-καταναλωτή, εξαρτημένο και ευχαριστημένο.

Μείναμε σε σκηνές, στο ύπαιθρο, για χρόνια. Χάσαμε για πάντα τα σπίτια, τα χωριά και τις ζωές μας. Περιμέναμε κάθε μέρα, για χρόνια, αγνοούμενους που δεν γύρισαν. Για δεκαετίες, ακούγαμε αεροπλάνο και στρέφαμε έντρομοι τα μάτια στον ουρανό. Χιαστί ταινίες στα παράθυρα, μη σπάσουν από τον βομβαρδισμό που μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ξαναρχίσει. Τα παιδιά που έβγαλαν το σχολείο διαβάζοντας με το κερί στα αντίσκηνα, χειμώνες στη σειρά, βρίζονταν στην Ελλάδα από τους Ελλαδίτες, γιατί τους έτρωγαν τις θέσεις στα πανεπιστήμια. Η Μεγάλη Μαμά τίποτα δεν κατάλαβε. Κι ακόμη δεν καταλαβαίνει. Γιατί, μπορεί η Κύπρος να είναι ελληνική, όμως, πόσο λίγο κυπριακή είναι η Ελλάδα! Πόσο λίγο ελληνική είναι η Ελλάδα!

Επιτρέψαμε στους μικρούς πολιτικούς ενός αδύναμου και απροστάτευτου τόπου, να συμπεριφέρονται σαν άρχοντες αυτοκρατορίας. Να υπηρετούν κόμματα και τσέπες, σαν να μην υπάρχει απειλή, κίνδυνος και γκρεμός, σαν να είναι αδύνατον από τη μια μέρα στην άλλη να γίνουμε μπουκιά στο στόμα κροκοδείλων. Είδαμε τα τρυφερά, αγνά χαμόγελα των παιδιών του Απελευθερωτικού Αγώνα να χρησιμοποιούνται από βάρβαρους, απαίδευτους «πατριώτες» με ξυρισμένα κεφάλια, φαλακρούς «απ’ έξω κι από μέσα». Ζήσαμε την αδικία, την απώλεια, την εγκατάλειψη. Τα ξέρουμε όλα, τα είδαμε όλα, τα ζήσαμε όλα. Τώρα θα φοβηθούμε;

Όταν κλαίγαμε το ’74, κλαίγαμε για τα σπίτια μας. Σήμερα θα κλάψουμε για τις επαύλεις μας; Τότε, κλαίγαμε για το χωριό μας. Θα κλάψουμε σήμερα για την τράπεζα; Τότε, για τους τάφους των γονιών μας. Σήμερα για τα χρέη μας; Τότε, για τις ζωές μας. Σήμερα για τις δουλειές μας; Δεν νομίζω...

Η κοινωνία μας, αυτή η διαλυμένη, πιέζοντας ασταμάτητα την όποια επίσημη πολιτική ηγεσία, αλλά και πέρα απ’ αυτήν, θα αναπτύξει μηχανισμούς στήριξης των ανέργων, θα φροντίσει τα παιδιά της. Όχι από ελεημοσύνη. Από αλληλεγγύη. Και με τη γνώση πως, αν ο διπλανός δεν ζει καλά, κανείς δεν ζει καλά. Γιατί, ότι ποτέ μας κράτησε σ’ αυτόν τον τόπο, ήταν ένας ιδιόμορφος, ποιητικός, παράλογα ωραίος κοινωνικός ιστός, που αυτοπροστατεύεται και που μας προστατεύει. Αυτός είναι που ανάγκασε τους βουλευτές να πουν, για μια έστω στιγμή, «Όχι».

Το «Όχι» της Κυπριακής Βουλής, είναι σημαντικότερο απ’ ότι κάποιοι χαιρέκακοι μπορούν να υποψιαστούν. Κι ας επιστρέψει η Βουλή εκλιπαρώντας τους Τροϊκανούς, κι ας πέσει στα γόνατα, κι ας τους γλύψει τα πόδια, μετά. Κι ας χάσουμε περισσότερα. Γιατί, για μια στιγμή έστω, έμοιασε η Δημοκρατία να έχει νόημα, ένα νόημα ξεχασμένο εδώ και δεκαετίες. Έμοιασαν, έστω και για μια στιγμή, οι εκπρόσωποι να εκπροσωπούν πράγματι. Η στιγμή καταγράφεται και μένει, δημιουργώντας προηγούμενο, παρά την όποια κατάληξη. Και το γεγονός πως το προηγούμενο δημιουργήθηκε από μισή μερίδα τόπο, αγαπητοί λογικοί λογιστές, το κάνει ακόμη σημαντικότερο. Τίποτα «δικό σας» δεν θα μείνει ποτέ στην Ιστορία, να σηματοδοτεί, να καθορίζει, ή έστω να θυμίζει κάτι υπαρξιακά σημαντικό. Αφήστε μας να το χαρούμε. Δεν μας προσφέρονται συχνά τέτοιες χαρές.

Αυτό το «Όχι», φαίνεται να είχε και χειροπιαστά αποτελέσματα: Εκτός από τη δυνατότητα μη φορολόγησης των μικροκαταθετών, εκτός από το χρονικό περιθώριο που έδωσε για τη νομοθετική ρύθμιση του περιορισμού των συναλλαγών και τη δημιουργία Ταμείου Αλληλεγγύης, που μπορούν να παίξουν σημαντικά θετικό ρόλο στο μέλλον, έδωσε και τη δυνατότητα, έστω σπασμωδικά, έστω την τελευταία στιγμή, έστω με απογοητευτικό αποτέλεσμα, να μετρηθούν οι δυνάμεις και οι «φιλίες», τόσο της Κύπρου, όσο και της Ελλάδας. Βοήθησε να καθαρίσει το τοπίο, να τελειώσουμε με ψευδαισθήσεις, να καταλάβουμε ξανά το πόσο μόνοι είμαστε, το πόση ευθύνη έχουμε. Θα ήμασταν αφελείς αν πιστεύαμε πως με ένα «Ναι» θα σώζαμε κάτι, ας πούμε τη Λαϊκή Τράπεζα ή την Κύπρου (αλήθεια, πόσο «δική μας» μπορεί να είναι μια τράπεζα;) και μαζί τις δουλειές, ή τους κόπους μιας ζωής που τους εμπιστευτήκαμε. Ξέρουμε καλά πως ότι έμεινε εκτεθειμένο (το γιατί είναι μια άλλη κουβέντα, που ελπίζω πως θα γίνει), ούτως ή άλλως, και με τα «Ναι» και με τα «Όχι», θα κατασπαραχθεί.

Δυστυχώς, δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει “plan B”. Θα ήταν αδύνατον να έχει εκπονηθεί από ανθρώπους της γενιάς μου και της προηγούμενης, από ανθρώπους βουτηγμένους στην κατανάλωση, στο εφήμερο, στο συμφέρον, στο νεοπλουτισμό και στο τίποτε, μια πολιτική που να έχει βάθος και σοβαρότητα. Κι όμως, αυτοί οι άνθρωποι, χωρίς δικλίδες ασφαλείας, χωρίς λογική, είπαν ενστικτωδώς “Όχι”. Έστω και για μια στιγμή. Ένα “Όχι” καταστροφικό και λυτρωτικό μαζί, που εσείς, αγαπητοί Ελλαδίτες μνημονιακοί, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, με πρόσχημα το καλό μας, δεν θα πείτε ποτέ. Θα προτιμήσετε να καταστραφούμε εξίσου, λέγοντας “Ναι”.

Οι Κύπριοι προσφυγοποιούμαστε ξανά στην ίδια μας την πατρίδα. Χάνουμε ξανά τη ζωή όπως τη χτίσαμε, όπως νομίζουμε πως τη διαλέξαμε, όπως νομίσαμε πως μας ανήκει. Και φοβόμαστε. Είναι ανθρώπινο. Όμως, τι πραγματικά φοβόμαστε; Ότι θα πεινάσουμε; Πεινάσαμε και παλιότερα. Ότι θα κρυώσουμε; Κρυώσαμε χρόνια. Ότι θα μείνουμε μόνοι; Πάντα μόνοι ήμασταν. Ότι θα πονέσουμε; Από πόνο άλλο τίποτε... Ότι θα μας κατακτήσουν; Πάντα κατακτημένοι υπήρξαμε.

Θα τα καταφέρουμε, το ξέρουμε καλά! Γιατί, τελικά, δεν φοβόμαστε τίποτε. Γιατί, τελικά, το μόνο που φοβόμαστε, είναι το υποχρεωτικό κοίταγμα στον καθρέφτη. Το μόνο που μας φοβίζει, είναι το μόνο που πραγματικά έχουμε: το αληθινό μας πρόσωπο. Ας το ξεθάψουμε, ας το θυμηθούμε, ας το κοιτάξουμε. Ενώ όλοι, φίλοι και εχθροί, μας αγριοκοιτάζουν, ενώ η μάσκα μας πέφτει νεκρή, αυτό θα μας χαμογελάσει.


Πηγή http://www.alkinoos.gr/el/news.html

Tuesday, March 19, 2013

Η ανατομία μιας αποσταθεροποίησης (του Γιάννη Βαρουφάκη)




Το Eurogroup, με την πρόσφατη απόφασή του για την Κύπρο, απεδείχθη άλλη μια φορά όχι μόνο ανίκανο να δημιουργήσει αναχώματα στο διάβα της ευρωζωνικής Κρίσης, αλλά και ιδιαίτερα αποτελεσματικό στο να υπηρετεί τις αγριότερες των διαθέσεών της. Η ιδέα και μόνο ότι σκέφτηκαν να διαφυλάξουν τη σταθερότητα στην Ιταλία ή την Ισπανία, παραβιάζοντας σε μια άλλη ελλειμματική χώρα της Ευρωζώνης το συμβόλαιο κράτους-καταθετών (για δημόσια διασφάλιση των καταθέσεων έως τις 100 χιλιάδες ευρώ, ένα όριο που εισήχθη για να αποφευχθούν οι επιδρομές πανικόβλητων καταθετών στις τράπεζες) αποτελεί ύβρη απέναντι στον κοινό νου. Ακόμα κι αν την τελευταία στιγμή πάρουν πίσω την αρχική τους απόφαση, να κατασχέσουν μέρος ακόμα και των μικρών καταθέσεων, η ζημιά έχει γίνει. Καθώς η απόφαση αυτή θα «κυνηγά» την Ευρώπη και τους ηγέτες της για καιρό πολύ, αξίζει η ανατομία της.

1. Τι επιλογές είχαν;
Η Κρίση της Ευρωζώνης αφορά ζεύγη κρατών και των τραπεζικών τους συστημάτων που, μετά από το Κραχ του 2008, στερούμενα μιας Κεντρικής Τράπεζας στον ρόλο της «οπισθοφυλακής» άρχισαν (ως ζεύγη) να πτωχεύουν το ένα μετά το άλλο. Αρχής γενομένης από την Ελλάδα, η Κύπρος είναι το πέμπτο ζεύγος κράτους-τραπεζών που καταρρέει επισήμως. Σε δύο από αυτές τις περιπτώσεις τα κράτη «έπεσαν» πρώτα, συμπαρασύροντας τις τράπεζες, ενώ στις τρεις άλλες περιπτώσεις (Ιρλανδία, Ισπανία και Κύπρος) οι τράπεζες «φούνταραν» και παρέσυραν τα κράτη στον βυθό της πτώχευσης. Εν τέλει, δεν έχει μεγάλη σημασία ποιο από τα δύο μέρη του ζεύγους γλίστρισε πρώτο (το κράτος ή οι τράπεζες). Σημασία έχει ότι όταν είτε ένα κράτος είτε ένα εθνικό τραπεζικό σύστημα καταρρεύσει (εντός της Ευρωζώνης), τότε και τα δύο μέρη του ζεύγους κατευθύνονται, με μαθηματική ακρίβεια, στον βυθό.

Τη στιγμή της κατάρρευσης ενός τέτοιου ζεύγους, ανεξάρτητα από τα αίτιά της, το Eurogroup, είχε και έχει πέντε εναλλακτικές:

(1) Να μεταφερθούν οι ζημίες (κράτους-τραπεζών) εξ ολοκλήρου στους φορολογούμενους των πλεονασματικών χωρών μέσα από μία διαδικασία εξόντωσης των φορολογούμενων (και ιδίως των μικρομεσαίων) των πτωχευμένων χωρών οι οποίοι φορτώνονται επισήμως τεράστια δάνεια τα οποία η κοινωνική τους οικονομία (ιδίως υπό καθεστώς ακραίας λιτότητας) δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει ποτέ (με αποτέλεσμα τη μόνιμη ύφεση και τη διόγκωση του ποσοστού χρέους).

(2) Να μεταφερθούν οι ζημίες (κράτους-τραπεζών) εξ ολοκλήρου στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υπό όρους εξόντωσης των φορολογούμενων (και ιδίως των μικρομεσαίων) των πτωχευμένων χωρών οι οποίοι φορτώνονται επισήμως τεράστια δάνεια τα οποία η κοινωνική τους οικονομία δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει ποτέ (με αποτέλεσμα τη μόνιμη ύφεση).

(3) Να κουρευθούν οι πιστωτές των κρατών και/ή των τραπεζών που πτώχευσαν.

(4) Να κουρευθούν οι τραπεζικές καταθέσεις.

(5) Μια συνολική λύση που δεν αφορά μόνο το συγκεκριμένο ζεύγος αλλά που χτυπάει την Κρίση στη ρίζα της σε όλα τα κράτη-μέλη ταυτόχρονα (π.χ. με έναν τέτοιο τρόπο)

Στην περίπτωση Ελλάδας και Πορτογαλίας, η ΕΕ επέλεξε την πρώτη εναλλακτική. Στην περίπτωση της  Ιρλανδίας και της Ισπανίας, επιλέχθηκε ένας συνδυασμός των εναλλακτικών (1) και (2) ενώ η Ιταλία, προς το παρόν, βρίσκεται εγκλωβισμένη αποκλειστικά στην εναλλακτική (2). Η εναλλακτική (3) χρησιμοποιήθηκε για την Ελλάδα μετά από δύο χρόνια άρνησης ότι απαιτείται κι όταν ήταν πολύ αργά καθώς η επιλεγμένη εναλλακτική (1) είχε ήδη μειώσει τόσο πολύ το ΑΕΠ και την δυναμική της χώρας που το κούρεμα (το PSI) ήταν, τελικά, ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη (καθώς έγινε αφού ένα τεράστιο μέρος των χρεών είχε ήδη μεταφερθεί στις πλάτες των βόρειων φορολογούμενων και της ΕΚΤ). Τώρα, στην περίπτωση της Κύπρου, ήρθε φαίνεται η ώρα να δοκιμάσουν την εναλλακτική (4) ή όπως έγραψαν οι Financial Times (Alphaville) «Μια ανόητη ιδέα της οποίας ήρθε η ώρα». Την μόνη εναλλακτική που δεν δοκιμάζουν είναι η μόνη που θα απέδιδε: την εναλλακτική (5), δηλαδή την  συνολική λύση που παύει να προσποιείται ότι η κάθε χώρα είναι ιδιαίτερη περίπτωση – αλλά αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία. Ας μελετήσουμε τώρα τι ακριβώς αποφάσισαν για την Κύπρο.

2. Το κούρεμα καταθέσεων: η ηθική διάσταση
Ο λόγος που στην περίπτωση της Κύπρου δεν εφαρμόστηκε ο γνωστός συνδυασμός των εναλλακτικών (1) και (2) είναι διττός: Πρώτον, οι Γερμανοί ψηφοφόροι, τελικά, κατανόησαν αυτό που οι ηγέτες τους τους έκρυβαν για τρία χρόνια – δηλαδή, ότι τα δάνεια προς τις χώρες μας δεν ήταν μια πράξη αλληλεγγύης προς τους χειμαζόμενους λαούς της Περιφέρειας, αλλά μια κυνική προσπάθεια να μεταφερθούν ζημίες από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του Βορρά στις πλάτες των βορείων φορολογούμενων. Έτσι, η εναλλακτική (1) έχασε έδαφος στην περίπτωση της Κύπρου. Δεύτερον, το SPD επέλεξε ως κεντρική αντιπολιτευτική του πολιτική, την εναντίωσή του στη διάσωση τραπεζών είτε μέσω της ΕΚΤ είτε μέσω του ESM. Πάει, λοιπόν, και η εναλλακτική (2), καθώς η κα Μέρκελ δεν είναι διατεθειμένη να προσφέρει στην αντιπολίτευση πεδίο λαμπρής δόξας. Όσο για την εναλλακτική (3), αυτή την απέρριψαν εκ προοιμίου, σκεπτόμενοι ότι ένα κούρεμα κρατικών ομολόγων (το τρίτο μετά το PSI και την «επαναγορά» ελληνικού δημόσιου χρέους του περασμένου Δεκεμβρίου) θα ήταν ό,τι χειρότερο σε μια εποχή που οι αγορές ομολόγων (και τα spreads της Ιταλίας) έχουν ησυχάσει. Έτσι, λοιπόν, κατέληξαν στην εναλλακτική (4).

Πολλοί ίσως ξαφνιαστείτε που θα πω ότι συμφωνώ με την αρχή του κουρέματος των καταθέσων για τις κυπριακές τράπεζες, όσο επίπονο και να είναι, εφόσον: (α) αφορά τράπεζες που πτώχευσαν από βλακεία τους, και (β) δεν καταστρατηγεί το συμβόλαιο πολίτη-κράτους για την εξασφάλιση των καταθέσεων κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ. Για να το πω απλά, σε καμία χώρα του κόσμου το κράτος δεν ασφαλίζει όλες τις καταθέσεις, ανεξάρτητα από το ύψος τους. Στις χώρες της Ευρωζώνης, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, για να μην τρέξουν όλοι στις τράπεζες να σηκώσουν τις καταθέσεις τους, τα περισσότερα κράτη-μέλη (της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης) αύξησαν τα ποσά καταθέσεων που εγγυώνται στις 100 χιλιάδες ευρώ. Αυτό ήταν το συμβόλαιο κράτους-πολίτη. Η λογική της μερικής ασφάλισης (που ξεκίνησε το 1932 από την κυβέρνηση Roousevelt στις ΗΠΑ) είναι απλή: Το κράτος ασφαλίζει ένα ποσό που καλύπτει τις καταθέσεις της πλειοψηφίας των πολιτών του, αλλά αφήνει ένα μέρος ανασφάλιστο ώστε οι μεγαλοκαταθέτες να «ελέγχουν» τους ιδιώτες τραπεζίτες για να μην τζογάρουν ανενόχλητοι οι τελευταίοι με τα χρήματα άλλων και τις πλάτες των φορολογούμενων.

Στην περίπτωση της Κύπρου, οι τράπεζες πτώχευσαν λόγω εγκληματικά ανόητων επιχειρηματικών κινήσεων (π.χ. έδωσαν δάνεια 8 φορές το ΑΕΠ της χώρας). Σε μια πραγματικά ελεύθερη οικονομία, θα έπρεπε να κλείσουν, το κράτος να κατασχέσει ό,τι περιουσιακό στοιχείο έχουν, και να αποζημιωθούν οι καταθέτες (από το κράτος) για ποσά έως και 100 χιλιάδες ανά λογαριασμό ή ανά αποταμιευτή. Αυτό ήταν το συμβόλαιο μεταξύ κράτους και πολίτη.

Βέβαια η κυβέρνηση κρίνει, ορθώς, ότι το κλείσιμο των τραπεζών θα ήταν καταστροφικό και, αντί να δανειστεί όλο το ποσό (τα 17 δισ.) που θα χρειαζόταν για να μη χάσει κανείς καταθέτης ούτε ένα ευρώ, θα απαιτήσει από τους καταθέτες ένα μέρος των χρημάτων. Αυτό θα ήταν καθόλα θεμιτό αν το κράτος τηρούσε στο ακέραιο το συμβόλαιό του με τον πολίτη-καταθέτη: δηλαδή, κανείς Κύπριος πολίτης (ή πολίτης της Ε.Ε.) με καταθέσεις έως 100 χιλιάδες, να μη χάσει ούτε ένα ευρώ. Από εκεί και πέρα, πάνω από τις 100 χιλιάδες, το κυπριακό Δημόσιο δεν έχει καμία υποχρέωση να υποχρεώσει τον Κύπριο μικρομεσαίο φορολογούμενο να χρεωθεί αβάστακτα ποσά για να αποζημιώσει (α) όσους καταθέτες έχουν καταθέσεις πάνω από 100 χιλιάδες ή (β) καταθέτες χωρών εκτός Ε.Ε. που δεν έχουν κανένα ασφαλιστικό συμβόλαιο με το κυπριακό κράτος.

Από ηθικής και νομικής λοιπόν πλευράς, η κυβέρνηση Αναστασιάδη είχε κάθε δικαίωμα να κουρέψει τις καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ. Κατ’ εμέ, είχε μάλιστα υποχρέωση να το πράξει καθώς η εναλλακτική θα ήταν να «φεσώσει» τους πιο αδύναμους πολίτες με ακόμα 5 ή 6 δισ. δανείων τα οποία, αφού οι καταθέσεις των πλουσίων (ιδίως ξένων) έφευγαν για Γερμανία ή Cayman Islands μεριά, ο κυπριακός λαός δεν θα μπορούσε να ξεπληρώσει ποτέ. Όσο για το επιχείρημα ότι οι καταθέσεις είναι ιερές, ανεξάρτητα ύψους, θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω: Γιατί είναι πιο ιερές οι καταθέσεις των 3 και 5 εκατομμυρίων από τα φάρμακα του καρκινοπαθή ή τα επιδόματα ανεργίας του νέου άνεργου που θα κουρευθούν, ώστε να εκταμιευτούν ψείγματα αυτών των 3 και 5 εκατομμυρίων υπέρ κάποιων κυρίων που έβαλαν τα χρήματά τους σε ανόητες τράπεζες, χωρίς να έχουν κάποια ασφάλιση είτε κρατική ούτε ιδιωτική;

Όχι, φίλες και φίλοι. Δεν θα προσθέσω τη φωνή μου σε όσους καταδικάζουν την ιδέα του κουρέματος των καταθέσεων ανεξάρτητα ύψους και εντοπιότητας του καταθέτη.  Αυτό που καταδικάζω είναι η επίσημη ανακοίνωση αθέτισης του συμβολαίου κράτους-καταθετών, σύμφωνα με το οποίο η κυπριακή κυβέρνηση εγγυήθηκε στους πολίτες της (και τους πολίτες των χωρών της ΕΕ) ότι καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων δεν θα αγγιχθούν. Το τραγικό σφάλμα του κ. Αναστασιάδη δεν ήταν το κούρεμα των καταθέσεων, γενικά και αόριστα. Το σφάλμα του ήταν ότι δεν εξαίρεσε, εξ αρχής και πλήρως, τις καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων – τουλάχιστον στη συμφωνία που ανακοινώθηκε αρχικά. Μακάρι, τελικά, να αλλάξει αυτή η κατανομή βαρών και να εξαιρεθούν από το χαράτσι οι χαμηλές καταθέσεις. Ακόμα και τότε, όμως, το ερώτημα τίθεται: Πώς τους ήρθε να ανακοινώσουν από κοινού και με όλα τα μέρη σύμφωνα (ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕΕ, Γερμανία, Λευκωσία, Αθήνα) ότι μέρος των καταθέσεων θα κατασχεθούν, ανεξαρτήτως του ύψους τους;

3. Γιατί δεν σεβάστηκαν την εγγύηση καταθέσεων έως 100 χιλιάδες ευρώ;
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου απάντησε στο ερώτημα αυτό λέγοντας ότι οι άνω των 100 χιλιάδων ευρώ καταθέσεων απλά δεν αρκούσαν για να μαζευτούν τα απαιτούμενα 5,8 δισ. Δεν ήταν όμως έτσι τα πράγματα και το ήξεραν αυτό, τόσο οι Κύπριοι ηγέτες, όσο και η ΕΕ. Δύο αναλυτές της Barclays, ο Antonio G. Pascual και ο Laurent Fransolet, ανέλυσαν τα στοιχεία των κυπριακών τραπεζών και αναφέρουν τα εξής: Οι συνολικές καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες ανέρχονται στα 37,6 δισ.

Από αυτά, το 55% των καταθέσεων βρίσκεται σε λογαριασμούς με ποσά άνω των 100 χιλιάδων ευρώ και ανήκει, ως επί το πλείστον, σε κατοίκους χωρών εκτός Ε.Ε. Όπερ μεθερμηνευόμενο, η συντριπτική πλειοψηφία των καταθέσεων Κυπρίων πολιτών βρίσκεται κάτω από το όριο των 100 χιλιάδων ευρώ. Ας δούμε τώρα την κατανομή των βαρών του νέου «φόρου» μεταξύ καταθετών με καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ και των μεγαλοκαταθετών σε τρία σενάρια: (Α) Την ανακοινωθείσα απόφαση σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά κατάσχεσης καταθέσεων είναι 6,75% για καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ και 9,9% για καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ, (Β) μια εναλλακτική, πιο προοδευτική κατανομή 3,5% και 12,5% αντίστοιχα, και (Γ) τη λύση της μηδενικής φορολόγισης καταθέσεων κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ:

(Α) 6,75% και 9,9%: 2,08 δισ. χαράτσι στους μικροκαταθέτες και 3,72 δισ. στους μεγαλοκαταθέτες

(Β) 3,5% και 12,5%: 1,1 δισ. χαράτσι στους μικροκαταθέτες και 4,7 δισ. στους μεγαλοκαταθέτες

(Γ) 0% και 15,5%: Μηδενικό χαράτσι στους μικροκαταθέτες και 5,8 δισ. στους μεγαλοκαταθέτες

Το σενάριο Γ καταδεικνύει ότι με έναν φόρο 15,5% στις καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων (που θα έπληττε πολίτες χωρών εκτός Ε.Ε., στους οποίους το κυπριακό κράτος δεν έχει καμία απολύτως ηθική ή νομική υποχρέωση, όσο αφορά την ασφάλεια των καταθέσεών τους), η Κύπρος θα είχε εξοικονομήσει τα 5,8 δισ. που χρειαζόταν χωρίς να διαρρήξει τις σχέσεις εμπιστοσύνης με τον λαό της και με τους υπόλοιπους λαούς της Ε.Ε. Γιατί, λοιπόν, δεν το επέλεξαν εξαρχής;

Είναι προφανές ότι με το σενάριο (Α) που ανακοινώθηκε ως η κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική, τα χαράματα του Σαββάτου, καταθέτες (στη μεγάλη τους πλειοψηφία, πολίτες της Ε.Ε.) στους οποίους το κυπριακό κράτος είχε υποσχεθεί ότι δεν θα χάσουν δεκάρα από μια τραπεζική κρίση, θα υποστούν τεράστιο κόστος. Ακόμα και το σενάριο (Β), που το περιορίζει, καταστρατηγεί την αξιοπιστία του κράτους και καταρρακώνει το ηθικό του πολίτη της Ε.Ε. (όχι μόνο του Κύπριου) ο οποίος βλέπει το κράτος να σχίζει ένα νομικά και ηθικά ισχυρό συμβόλαιο που είχε μαζί του. Θα μου πείτε: Τότε, γιατί δεν θα πήγαιναν το κράτος στα δικαστήρια οι καταθέτες;

Δεν έχω αμφοβολία ότι θα το έκαναν αν η Ε.Ε. και η κυπριακή κυβέρνηση επέμενε στη «φορολόγηση» όλων των καταθέσεων. Και άριστα θα έπρατταν. Για αυτό το λόγο, η κυπριακή κυβέρνηση παρουσίασε το χαράτσι ως φόρο και όχι ως κατάσχεση καταθέσεων. Ο κ. Αναστασιάδης, όταν ρωτήθηκε γιατί δεν επέλεξε το σενάριο (Γ), επιχειρηματολόγησε ότι αν το ποσοστό «φόρου» ξεπεράσει το 10%, θα είναι δύσκολο να παρουσιαστεί ως φόρος στα δικαστήρια όπου θα προσφύγουν πολίτες! Δυστυχώς, αυτή του η απάντηση έκρυβε δύο ατοπήματα: Πρώτον, ότι επέλεξε έναν ευφημισμό (βαφτίζοντας «φόρο» το κούρεμα-κατάσχεση) που στόχο έχει την καταστρατήγηση του συμβολαίου κράτους-πολίτη. Δεύτερον, επειδή, στην ουσία, δεν ήθελε να κουρέψει τους Ρώσους καταθέτες με 15,5%, παρά το γεγονός ότι αυτό θα του επέτρεπε να τηρήσει το συμβόλαιο τιμής με τους πολίτες της χώρας του και της Ε.Ε., γενικότερα. Και γιατί αυτό; Επειδή, λέει, κάτι τέτοιο θα διακινδύνευε την εθνική στρατηγική μετατροπής της Κύπρου σε... Ελβετία της Μέσης Ανατολής. Λες και αυτό το όνειρο δεν έχει γίνει σκόνη, ήδη!

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, φημολογείται ότι η κυπριακή κυβέρνηση, κατόπιν εορτής, διαπραγματεύεται με την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, την αλλαγή της αρχικής απόφασης, ώστε να εξαιρεθούν τελικά οι καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων – να ενεργοποιηθεί το σενάριο Γ, δηλαδή. Μακάρι. Το ερώτημα, όμως, εξακολουθεί να τίθεται: Τώρα το σκέφτηκαν; Τέτοια επιπολαιότητα, τόσο από τη Λευκωσία, όσο και από την Ε.Ε.;

Συμπέρασμα
Σε αυτή τη συνολικά θλιβερή ιστορία, υπάρχει κάτι που είναι θετικό: Ότι η Κύπρος απέφυγε την αποκλειστική χρήση της εναλλακτικής (1) – η οποία χαντάκωσε την Ελλάδα ελέω του δίδυμου των κυρίων Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου. Είναι σημαντικό, δηλαδή, ότι ο Κύπριος φορολογούμενος δεν σήκωσε όλο το φορτίο των 17 δισ. που απαιτούνταν για να μη γονατίσει το κράτος και το τραπεζικό σύστημα. Δυστυχώς, δεν σεβάστηκαν το συμβόλαιο με τους καταθέτες, όσον αφορά τις πρώτες 100 χιλιάδες που το κράτος είχε δεσμευτεί απέναντι στον Ευρωπαίο πολίτη (και τον Κύπριο, βέβαια) να διασφαλίσει. Ήταν μέγα ατόπημα της νέας κυπριακής κυβέρνησης, που ξεκίνησε με αυτογκόλ, ακόμα κι αν, τελικά, συγκλονισμένοι από την αντίδραση των πολιτών, κάνουν το σωστό εξαιρώντας από το χαράτσι τις καταθέσεις κάτω των 100 χιλιάδων. Όσο για την Ε.Ε., τι να πει κανείς; Σε μια περίοδο όπου οι λαοί έχουν αρχίσει να την κοιτούν με όλο και αυξανόμενη εχθρότητα, ανακοίνωσε μια απόφαση που απέδειξε την περιφρόνηση των ηγετών της στο μόνο ίσως συμβόλαιο κρατικής εξουσίας με τους πολίτες που όλοι θεωρούσαν ιερό.

Πέραν, όμως, από τη δόμηση του κουρέματος των κυπριακών καταθέσεων και ανεξάρτητα του αν, τελικά, θα εξαιρεθούν ή όχι οι μικροκαταθέτες από το χαράτσι, το νέο κυπριακό δράμα μας επιβεβαιώνει ότι η Κρίση του ευρώ καλά κρατεί. Και είναι λογικό. Ο μόνος θεσμός που ιδρύσαμε στην Ευρώπη για να δαμάσει την Κρίση, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) αποσταθεροποιεί την Ευρωζώνη μόνο και μόνο με την ύπαρξή του. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι το χαράτσι στις κυπριακές καταθέσεις ονομάστηκε «επιβαλόμενος φόρος σταθερότητας» (stability levy). Λες και οι Ευρωπαίοι ηγέτες μας, χρησιμοποιούν τη λέξη «σταθερότητα» κάθε φορά που παίρνουν μια αποσταθεροποιητική απόφαση ή δημιουργούν ένα νέο εργαλείο που, ακούσια, ενισχύει την αποσταθεροποίηση της νομισματικής μας ένωσης.

(1) Μην ξεχνάμε ότι και στην Ελλάδα, που δεν κουρεύτηκαν άμεσα οι καταθέσεις τον Μάιο του 2010 με το Μνημόνιο Νο. 1, η βαθιά ύφεση που έφερε η τεράστια μνημονιακή συμφωνία κούρεψε ντε φάκτο τις καταθέσεις καθώς η πλειοψηφία, αντιμέτωπη με νέους φόρους και λιγότερα εισοδήματα, αναγκάστηκε να στραφεί στις αποταμιεύσεις για να ζήσει και να καταβάλει τα νέα χαράτσια. Στην Κύπρο η Ε.Ε., εν τη σοφία της, έβαλε το χέρι στις αποταμιεύσεις των μικρομεσαίων άμεσα και χωρίς να περιμένει τη λιτότητα να τις «κατασχέσει» εκ μέρους της!


Πηγή http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.oikonomia&id=23013

Tuesday, March 12, 2013

Το Παράπονο


Αναρωτιέμαι μερικές φορές: Είμαι εγώ που σκέφτομαι καθημερινά, πως η ζωή μου είναι μία; Όλοι οι υπόλοιποι το ξεχνούν; Ή πιστεύουν πως θα έχουν κι άλλες, πολλές ζωές, για να κερδίσουν τον χρόνο που σπαταλούν;

Ν' αντικρίζεις τη ζωή με μούτρα. Να περιμένεις την Παρασκευή που θα φέρει το Σάββατο και την Κυριακή για να ζήσεις. Κι ύστερα να μη φτάνει ούτε κι αυτό, να χρειάζεται να περιμένεις τις διακοπές. Και μετά ούτε κι αυτές να είναι αρκετές. Να περιμένεις μεγάλες στιγμές. Να μην τις επιδιώκεις, να τις περιμένεις.
Κι ύστερα να λες πως είσαι άτυχος και πως η ζωή ήταν άδικη μαζί σου.

Και να μη βλέπεις , πως ακριβώς δίπλα σου συμβαίνουν αληθινές δυστυχίες που η ζωή κλήρωσε σε άλλους ανθρώπους. Σ' εκείνους που δεν το βάζουν κάτω και αγωνίζονται. Και να μην μαθαίνεις από το μάθημά τους. Και να μη νιώθεις καμία φορά ευλογημένος που μπορείς να χαίρεσαι τρία πράγματα στη ζωή σου, την καλή υγεία, δυο φίλους, μια αγάπη, μια δουλειά, μια δραστηριότητα που σε κάνει να αισθάνεσαι ότι δημιουργείς, ότι έχει λόγο η ύπαρξή σου.

Να κλαίγεσαι που δεν έχεις πολλά. Που κι αν τα είχες, θα ήθελες περισσότερα. Να πιστεύεις ότι τα ξέρεις όλα και να μην ακούς. Να μαζεύεις λύπες και απελπισίες, να ξυπνάς κάθε μέρα ακόμη πιο βαρύς. Λες και ο χρόνος σου είναι απεριόριστος.

Κάθε μέρα προσπαθώ να μπω στη θέση σου. Κάθε μέρα αποτυγχάνω. Γιατί αγαπάω εκείνους που αγαπούν τη ζωή. Και που η λύπη τους είναι η δύναμή τους. Που κοιτάζουν με μάτια άδολα και αθώα, ακόμα κι αν πέρασε ο χρόνος αδυσώπητος από πάνω τους. Που γνωρίζουν ότι δεν τα ξέρουν όλα, γιατί δεν μαθαίνονται όλα.

Που στύβουν το λίγο και βγάζουν το πολύ. Για τους εαυτούς τους και για όσους αγαπούν. Και δεν κουράζονται να αναζητούν την ομορφιά στην κάθε μέρα, στα χαμόγελα των ανθρώπων, στα χάδια των ζώων, σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία, σε μια πολύχρωμη μπουγάδα.

"Όσο κι αν κανείς προσέχει
όσο κι αν το κυνηγά
πάντα, πάντα θα 'ναι αργά
δεύτερη ζωή δεν έχει."

(από Το Παράπονο, του Οδ. Ελύτη)

Friday, March 8, 2013

Στο έλεος του Σόρος




Τύχη σκληρή, έφερε τη Θεσσαλονίκη στην πρωτοπορία των εξελίξεων: Η πρώτη, στην Ελλάδα, δωρεά του ιδρύματος του Τζορτζ Σόρος αφορά το Δήμο Θεσσαλονίκης και 60-90 τόνους πετρελαίου, προκειμένου να θερμανθούν σχολεία ή ορφανοτροφεία.

Συνοπτικά: Η φιλανθρωπική διάθεση του Τζορτζ Σόρος για τη χώρα μας εκφράστηκε πέρσι τον Οκτώβριο στο Βερολίνο όταν, μιλώντας ο ίδιος σε διεθνές φόρουμ, ανακοίνωσε την ίδρυση ταμείου αλληλεγγύης με σκοπό να χτιστούν σπίτια για πρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα. «Ο στόχος μου είναι διπλός: Πρώτον, να δείξουν οι Ευρωπαίοι αλληλεγγύη προς τους Έλληνες και, δεύτερον, να δείξουν οι Έλληνες αλληλεγγύη στους ξένους», είχε πει, ενώ συνέχισε χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα δέσμια του Δουβλίνο ΙΙ και κατέληξε μιλώντας για «συνωστισμό ξένων στην Ελλάδα».

Το πετρέλαιο που δωρίζει στο Δήμο Θεσσαλονίκης, ακούστηκε σαν κεραυνός εν αιθρία, αλλά δεν είναι. Το αντίθετο. Απ’ ό,τι προκύπτει από την επιστολή που επισυνάπτεται, τον Ιανουάριο είχε πραγματοποιηθεί συνάντηση ανάμεσα στο Δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και δυο στελέχη του Open Society Foundations, του ιδρύματος του Τζορτζ Σόρος. Μάλιστα, το ένα από τα δυο ήταν ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ιδρύματος. Σε αυτήν τη συνάντηση, ο Μπουτάρης ενημερώθηκε για την πρόθεση του Ιδρύματος να «τρέξει» ένα πρόγραμμα αλληλεγγύης (ονομάζεται Solidarity Net) για την Ελλάδα, στο πλαίσιο του οποίου θα ανοίξουν Κέντρα Αλληλεγγύης σε διάφορα σημεία της χώρας. Τα Κέντρα Αλληλεγγύης θα λειτουργούν σαν κόμβος με διάφορες ΜκΟ, έτσι ώστε να παρέχονται μια σειρά από υπηρεσίες σε αναξιοπαθούντες πολίτες: σε όσους χρειάζονται ιατρική περίθαλψη, νομική κάλυψη σε ανθρώπους που κινδυνεύουν με έξωση καθώς και επαγγελματική εκπαίδευση. Διευκρινίστηκε, επίσης, ότι το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από διάφορους οργανισμούς, ανάμεσα στους οποίους το Open Society Foundations και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η οικονομική επιτροπή του δήμου Θεσσαλονίκης αποδέχτηκε τη δωρεά για «την εξυπηρέτηση μεγάλου μέρους των άμεσων αναγκών σχολείων βρεφονηπιακών σταθμών και ιδρυμάτων που θερμαίνονται με πετρέλαιο», σύμφωνα με την ανακοίνωση, παρόλο που ο αντιδήμαρχος Παιδείας διαβεβαίωνε ότι «δεν υπάρχει ανάγκη για πετρέλαιο». Ας είναι. Όπως ακούστηκε, από άλλα επίσημα χείλη, «ας το πάρουμε κι ας αξιοποιήσουμε τα χρήματα που θα δίναμε για πετρέλαιο για άλλο σκοπό». Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι η παράταξη Μπουτάρη ψήφισε υπέρ. Ο εκπρόσωπος της παράταξης που υποστηρίχτηκε από τη Ν.Δ., Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, ψήφισε υπέρ αλλά με επιφύλαξη λόγω της φιλοσκοπιανής στάσης του Σόρος, ο επικεφαλής της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης ψήφισε υπέρ, του ΚΚΕ δεν ήταν στη συνεδρίαση, ενώ ο επικεφαλής της παράταξης «Ενεργοί Πολίτες – Οικολογία στην πράξη», Χρήστος Μάτης, ψήφισε λευκό εκφράζοντας επιφυλάξεις, λέγοντας ότι «πέρα από τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις του αρμόδιου αντιδημάρχου, ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τη θέρμανση των σχολείων, αν υπήρχε τέτοιο θέμα, θα έπρεπε αμέσως να περικοπούν άλλες δαπάνες για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα».

Πού βρισκόμαστε, λοιπόν; Πού βρίσκεται η χώρα; Βρισκόμαστε στο σημείο να ξεπέσουμε στην ανάγκη του οποιουδήποτε φιλάνθρωπου ή ιδιοτελούς ανά τον κόσμο; Χρειαζόμαστε ανθρωπιστική βοήθεια κι αν ναι, σε ποιους τομείς και σε ποιο ύψος; Πόσο λογικό είναι να έχεις από τη μια εργαζόμενους στην ΕΡΤ με συμβάσεις των 3.500 ευρώ το μήνα, τεράστια δημόσια κτίρια στα οποία καίνε ανεξέλεγκτα air condition που δεν χρειάζεται κανείς, επίορκους δημόσιους υπαλλήλους και άγαμες θυγατέρες συνταξιούχους κι απ’ την άλλη να ζητάς πετρέλαιο ή αύριο-μεθαύριο φάρμακα και μετά-μεθαύριο γάλα για τα σχολεία ή κιμωλίες για τους πίνακες;

Είσαι ένας διεθνής ζητιάνος και δεν το ξέρεις ακόμη; Κι είσαι στο έλεος του κάθε διεθνούς ιδρύματος ή ιδιώτη που θα θελήσει να «σε συνδράμει»;

Αυτό είναι η Ελλάδα;


Πηγή http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.ellada&id=22649

Wednesday, March 6, 2013

Ακούει κανείς;



Μια ολόκληρη κοινωνία πεταμένη στα σκουπίδια


Οι εθελοντές του Μητροπολιτικού Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού συνεχίζουν καθημερινά τον αγώνα προσφοράς και αλληλεγγύης στον αποκλεισμένο από το Εθνικό Σύστημα συνάνθρωπο. Βιώνουν καθημερινά μοναδικά τραγικές καταστάσεις συναθρώπων μας που πλήττονται από την 5ετή  οικονομική κρίση,  χωρίς καν να ευθύνονται οι ίδιοι, που βρέθηκαν άνεργοι και ανασφάλιστοι. Ταυτόχρονα όμως απορούν με τα όσα βλέπουν τις τελευταίες ημέρες το φως της δημοσιότητας. Αφού δηλαδή πέρα από κάθε λογική πετάχθηκαν στο καιάδα της ασθένειας και της κακής τους τύχης μακριά από κάθε ιατρική περίθαλψη οι ανασφάλιστοι, άποροι και άνεργοι πολίτες, φθάνει τώρα και η ώρα και των ήδη ασφαλισμένων πολιτών σε μια ολισθαίνουσα πορεία του αποκαλούμενου Δημόσιου Συστήματος Υγείας.    

Έτσι  διαπιστώνουμε :

1)    Κατάργηση του επιδόματος τοκετού, μείωση φυσικοθεραπειών, μείωση ποσού χορηγίας για γυαλιά όρασης και μείωση του προσωπικού του ΕΟΠΠΥ.
Πηγήhttp://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=346846
 
2)    Τραγικές ελλείψεις σε βασικά φάρμακα.  Φαίνεται ότι ο κόσμος το έχει τούμπανο και εμείς κρυφό καμάρι.
Πηγή http://www.guardian.co.uk/world/2013/feb/27/greece-blames-drug-companies-shortages
 
3)    Ποινική δίωξη σε όσους χρωστούν πάνω από 5000 ευρώ στο δημόσιο.
Πηγή http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22770&subid=2&pubid=63788839


Και αναρωτιέται κανείς για το ποιός άραγε από τους ιθύνοντες  έχει επίγνωση της δημοσιονομικής βόμβας μεγατόνων που βρίσκεται στους κόλπους μιας κοινωνίας  με πολίτες που είτε είναι  ασθενείς χωρίς φάρμακα και περίθαλψη, είτε  καρκινοπαθείς χωρίς θεραπεία, ή  γονείς που  αδυνατούν να ταΐσουν τα παιδιά τους και τα υποσιτίζουν. Μιας κοινωνίας όπου πολλοί  πολίτες  της δούλεψαν  με συνέπεια επί σειρά ετών και  για διαφόρους λόγους σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε δημόσιο νοσοκομείο για οποιοδήποτε σοβαρό περιστατικό.   

Τι θα κάνει αυτός που δεν μπορεί να έχει φαγητό, φάρμακα, νερό ή  ρεύμα;  Θα τους στείλουμε όλους φυλακή άραγε ;  Απευθύνουμε λοιπόν έκκληση να επικρατήσει κοινή λογική και αγωνιζόμαστε καθημερινά  για το δικαίωμα όλων των πολιτών  στο δημόσιο  σύστημα υγείας χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς κατηγοριοποιήσεις  του ιερού δικαιώματος στη ζωή. 


ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ


Πηγή http://mki-ellinikou.blogspot.gr/

Friday, March 1, 2013

Γιατί οι οικονομολόγοι δεν μπορούν να βρουν μια κοινή λύση στα προβλήματά μας;



ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ

Με ρωτούν πολλοί: «Γιατί, βρε παιδί μου, εσείς οι οικονομολόγοι, ως επιστήμονες, δεν μπορείτε να τα βρείτε; Γιατί δεν μπορείτε, όπως οι φυσικοί, να κάτσετε γύρω από ένα τραπέζι, να διαφωνήσετε, να ανταλλάξετε απόψεις και στοιχεία και, τελικά, στη βάση της επιστημονικής μεθόδου να καταλήξετε ομόφωνα στη βέλτιστη οικονομική πολιτική για τη χειμαζόμενη οικονομία μας; Γιατί, την ώρα που η κοινωνία αιμορραγεί, εσείς δεν μπορείτε να συμφωνήσετε ούτε ως προς τη διάγνωση ούτε ως προς την ενδεδειγμένη θεραπεία;».

Η απάντηση μπορεί να δοθεί σύντομα ή πιο περιφραστικά. Η σύντομη μορφή της είναι: «Επειδή τα οικονομικά δεν είναι επιστήμη. Μπορεί να χρησιμοποιούν τεχνικές μεθόδους, στατιστική και ανώτερα μαθηματικά, αλλά δεν παύουν να είναι κατά βάση ιδεολογία (ίσως και θρησκεία) με αμπαλάζ τεχνικών μεθόδων και μαθηματικών μοντέλων». Αλλά, επειδή αυτή η απάντηση δεν αρκεί, επιτρέψτε μου μια πιο περιφραστική, που χρησιμοποιεί ένα απλό παράδειγμα, το οποίο αναδεικνύει την ιδεολογική διάσταση της κάθε οικονομικής ανάλυσης.

Έστω ότι σας παραθέτω αντικειμενικά και χωρίς καμία ερμηνεία τα εξής αριθμητικά δεδομένα: μικρό χωριό στην Αφρική, αποτελούμενο από δέκα οικογένειες χωρικών, των οποίων η μόνη σοδειά είναι το καλαμπόκι, και οι οποίοι έχουν στη διάθεσή τους λίγο-πολύ τα ίδια στρέμματα. Το ελάχιστο εισόδημα για να μην πεινάσουν ανέρχεται στα $1.000 ανά οικογένεια ετησίως. Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, η σοδειά του χωριού είναι είτε 1.000 τόνοι (μια κανονική χρονιά), είτε 1.500 (μια καλή χρονιά), είτε 500 (μια κακή χρονιά). Έστω, ακόμα, ότι οι πιθανότητες γι' αυτές τις διαφορετικές καιρικές συνθήκες είναι περίπου οι ίδιες (δηλαδή, οι κανονικές, οι καλές και οι κακές χρονιές παρατηρούνται περίπου με την ίδια συχνότητα).

Αφού μαζέψουν το καλαμπόκι τους οι δέκα οικογένειες, το μεταφέρουν με κάρα στη γειτονική πόλη, όπου το πουλάνε σε τιμή που διαμορφώνεται ανάλογα με την προσφορά: σε μια κανονική χρονιά, που φέρνουν στην αγορά 1.000 τόνους, η τιμή φτάνει τα $10 τον τόνο και έτσι τα έσοδά τους ισούνται με $1.000 ανά οικογένεια – όσο δηλαδή εισόδημα απαιτείται για να μην πέσουν κάτω από το όριο της πείνας. Όμως, σε μια καλή χρονιά, όταν η παραγωγή τους φτάνει τους 1.500 τόνους, για να τους διαθέσουν στην αγορά της γειτονικής πόλης αναγκάζονται να πουλήσουν προς $8 τον τόνο. Συνεπώς, στις καλές χρονιές το εισόδημά τους αυξάνεται στα $12.000, δηλαδή στα $1.200 ανά οικογένεια – $200 πάνω από το όριο της πείνας. Αντίθετα, σε μια κακή χρονιά, τότε που η παραγωγή (λόγω ξηρασίας, χαλαζιού κ.λπ.) πέφτει στους 500 τόνους, η τιμή (λόγω έλλειψης καλαμποκιού στη γειτονική αγορά) εκτινάσσεται στα $19 και έτσι το εισόδημα του χωριού εξισορροπείται κάπως στα $19x500 = $9.500 ή $950 ανά οικογένεια.

Σε γενικές γραμμές, κατά μέσον όρο, το εισόδημα των χωρικών βρίσκεται πάνω από το όριο της φτώχειας (περίπου στα $1.050), δεδομένου ότι, από χρονιά σε χρονιά, το οικογενειακό εισόδημα κυμαίνεται μεταξύ $950, $1.000 και $1.200 (εφόσον, βέβαια, οι χωρικοί αποταμιεύουν ένα σοβαρό μέρος των «επιπλέον» $200 που κερδίζουν στις καλές χρονιές).

Έστω τώρα η εξής εξέλιξη: κατά τη διάρκεια μιας καλής χρονιάς, όταν η σοδειά τους είναι 1.500 τόνοι και πριν τη μεταφέρουν στη γειτονική πόλη για την πουλήσουν προς $8 τον τόνο, εμφανίζεται ένας μεσάζων ο οποίος τους κάνει την εξής προσφορά: «Σας προσφέρω $8,50 για 500 από τους 1.500 τόνους σας. Έτσι, αντί να πάρετε $8 τον τόνο για τους 1.500 τόνους, θα εισπράξετε $8,50 από μένα για τους 500 και, καθώς στη γειτονική αγορά θα μεταφέρετε μόνο 1.000 τόνους, εκεί θα λάβετε $10 για τον καθένα, όπως σε μια κανονική χρονιά που παράγετε 1.000 τόνους. Έτσι, αντί να λάβετε τα $12.000 που θα βγάλετε αν δεν δεχτείτε την προσφορά μου, αν τη δεχτείτε θα εισπράξετε $4.250 ($8,50x500) από εμένα και $10.000 ($10x1000) από τη γειτονική αγορά. Σύνολο, δηλαδή, $14.250. Τι λέτε; Δέχεστε;».

Προφανώς και δέχονται και έτσι ο μεσάζων φυλάει τους 500 τόνους που αγόρασε στις αποθήκες του για να τους πουλήσει όταν θα τον συμφέρει – σε μια κακή χρονιά, που το καλαμπόκι θα σπανίζει. Και όταν πράγματι έρθει η κακή χρονιά και η σοδειά των χωρικών είναι μόλις 500 τόνοι, τότε ο μεσάζων θα πουλήσει κι αυτός τους 500 αποθηκευμένους τόνους του στην ίδια αγορά. Συνολικά, η προσφορά θα είναι συνολικά η ίδια με μια καλή χρονιά (500 οι τόνοι των χωρικών και 500 του μεσάζοντα) και, συνεπώς, η τιμή θα είναι η ίδια: $10. Οπότε, το εισόδημα των χωρικών καταρρέει στα $5.000 ($10x500), δηλαδή σε $500 ανά οικογένεια – $500 κάτω από το όριο της πείνας. Παράλληλα, ο μεσάζων θα έχει κερδίσει ενάμιση δολάριο για κάθε τόνο (αφού τον αγόρασε προς $8,50 και τον πουλάει προς $10), δηλαδή συνολικά $750 ($1,50x500).

Έστω ότι αυτά τα δεδομένα είναι απολύτως σωστά, αντικειμενικά και μη αμφισβητήσιμα. Τώρα, διαβάστε τις εξής δύο ερμηνείες των ίδιων αυτών δεδομένων, όσον αφορά τον ρόλο του μεσάζοντα:

Ερμηνεία 1: Ο μεσάζων βoηθάει την οικονομία, προσφέροντάς της τη σταθερότητα τιμών που λείπει. Η κoιvωvική πρoσφoρά τoυ είvαι η απόσβεση τωv «κραδασμώv» πoυ οφείλονται στις καιρικές διακυμάνσεις. Εκεί που η τιμή αυξομειωνόταν μεταξύ $8 και $19, τώρα παραμένει στα $10. Αφαιρεί έτσι την αβεβαιότητα από τη ζωή των αρτοποιών και των καταναλωτών και επιτρέπει στην οικονομία vα λειτoυργήσει καλύτερα. Το κέρδος του μεσάζοντα, συνεπώς, αποτελεί την αμοιβή του γι' αυτήν τη συνεισφορά. Και μην ξεχνάμε ότι δεν υποχρεώνει κανέναν να του πουλήσει καλαμπόκι. Αγοράζει μόνο από όσους κρίνουν ότι τους συμφέρει να του πουλήσουν. Πρόκειται για την προσωποποίηση της αποδοτικότητας και της ελεύθερης πρωτοβουλίας.

Ερμηνεία 2: Ο μεσάζων δεν είναι παρά έvας κoιvός καιρoσκόπoς πoυ εκμεταλλεύεται απλούς αvθρώπoυς τoυ μόχθoυ. Δεν παράγει τίποτα, κερδίζει όμως με αγoραπωλησίες πoυ καταδικάζoυv τους συνανθρώπους του (εκείνους που μοχθούν για να παραχθεί το καλαμπόκι) στη βιoλoγική και ηθική εξόvτωση κάθε φορά που οι καιρικές συνθήκες στρέφονται εναντίον τους. Η πείνα τους, το κέρδος του.

Κλείνω με την εξής παρατήρηση: και οι δύο ερμηνείες βασίζονται στα ίδια ακριβώς στατιστικά στοιχεία, στα ίδια δεδομένα και στην ίδια «επιστημονική» ανάλυση της σχέσης τιμών και ποσοτήτων. Όμως διαφέρουν όπως η μέρα και η νύχτα, καθώς η δεύτερη ερμηνεία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο μεσάζων πρέπει είτε να φορολογηθεί άγρια είτε να εμποδιστεί στη δραστηριότητά του, ενώ η πρώτη ερμηνεία τείνει στο συμπέρασμα ότι δεν είναι δουλειά του κράτους να παρέμβει στην αγορά. Ποια ερμηνεία, και άρα ποια πολιτική, διαλέγουμε είναι καθαρά ηθικό, πολιτικό, φιλοσοφικό και εν τέλει ιδεολογικό ζήτημα.

Να γιατί δεν μπορούμε εμείς οι οικονομολόγοι να κάτσουμε όλοι γύρω από ένα τραπέζι και να συμφωνήσουμε ως προς το τι πρέπει να γίνει.

Πηγή http://www.lifo.gr/