Ισχύων εκλογικός νόμος
Για τις εθνικές εκλογές του 2012 ισχύει ο εκλογικός νόμος 3231/2004 με την τροποποίηση 3636/2008, οπότε το δώρο του πρώτου κόμματος από 40 γίνεται 50 έδρες. Έτσι, οι έδρες που κατανέμονται με βάση το ποσοστό των κομμάτων είναι 250 αντί για 260, και άρα το θεωρητικά μέγιστο ποσοστό για να πετύχει κάποιο κόμμα βέβαιη αυτοδυναμία από 42.7% (111/260) των εγκύρων μετατρέπεται σε 40.4% (101/250).
Ο νόμος 3231 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 11 Φεβρουαρίου 2004, αλλά δεν ίσχυσε στις εκλογές του Μαρτίου του 2004. Αυτό οφείλεται στην πρόβλεψη του άρθρου 54 §1 του Συντάγματος μετά την αναθεώρησή του το 2001: οι εκλογικοί νόμοι ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός εάν ψηφισθούν από τα 2/3 των βουλευτών, οπότε ισχύουν απότ τις επόμενες. Ο συγκεκριμένος νόμος δε συγκέντρωσε τέτοια πλειοψηφία, αφού ψηφίσθηκε μόνο από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και τον ανεξάρτητο Στ. Μάνο - η ΝΔ τον καταψήφισε ως υπέρμετρα αναλογικό, το ΚΚΕ και ο Συνασπισμός ως μη αναλογικό. Σημειώνεται ότι η νομοθεσία περί εκλογής βουλευτών περιλαμβάνεται σε πληθώρα νόμων, οι οποίοι κωδικοποιήθηκαν σε ενιαίο κείμενο που περιλαμβάνεται στο Π.Δ. 96/2007 (ΦΕΚ 116 Α΄/5 Ιουνίου 2007).
Ο νόμος 3636/2008, μετά από νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργού Εσωτερικών Π. Παυλόπουλου, τροποποίησε τον 3231/2004, παραχωρώντας στο πρώτο κόμμα 50 επιπλέον έδρες, δηλαδή 10 περισσότερες σε σχέση με το νόμο του 2004.
Επίσης δυσχέρανε ιδιαίτερα τις προεκλογικές συνεργασίες κομμάτων, καθότι η επιπλέον παραχώρηση των 50 εδρών σε συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων προς διευκόλυνση σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης λαμβάνει χώρα μόνο αν ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψήφων. Μέσος όρος θεωρείται το πηλίκο του ποσοστού που έλαβε ο ανωτέρω συνασπισμός προς τον αριθμό των κομμάτων που τον αποτελούν.
Αν για παράδειγμα ο συνασπισμός των κομμάτων Χ και Ψ έχει συνολική δύναμη 43% (μέσος όρος καθενός κόμματος 21,5%) και το αυτοτελές κόμμα Ω 30%, στο τελευταίο θα δοθούν οι επιπλέον 50 έδρες.
ΘΑ ΕΠΙΔΙΩΞΩ ΝΑ ΒΡΩ ΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΕΝΑΣ ΜΕΤΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΠΑΣΟΚ – ΝΔ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ.
1η ΘΕΩΡΗΣΗ. «Η ΝΔ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΟ ΚΟΜΜΑ ΚΑΙ ΑΡΑ ΩΦΕΛΕΙΤΑΙ 50 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΔΡΕΣ.»
Α. Άρα το αδιάθετο υπόλοιπο των εδρών είναι 250 έδρες.
Β. Χρειάζεται ο συνασπισμός των κομμάτων άλλες 101 έδρες ώστε αθροιζόμενες με τις 50 να φτάσουν τις 151 έδρες.
1η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ. ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΤΟΡΘΩΣΟΥΝ ΝΑ ΜΠΟΥΝ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ (ΑΝΑΓΚΑΙΟ 3%) ΑΘΡΟΙΖΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΣΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΚΟΜΜΑΤΑ.
Ας δούμε μέχρι τώρα τι έχουν πάρει αυτά τα μικρά κόμματα
ΚΟΜΜΑΤΑ ΚΑΤΩ ΤΟΥ 3%
ΕΚΛΟΓΕΣ
ΤΟ 1985 3,5%
1Η 1989 3,5%
2Η 1989 2,2%
ΤΟ 1990 3,3%
ΤΟ 1993 4,4%
ΤΟ 1996 5,2%
ΤΟ 2000 4,8%
ΤΟ 2004 5,2%
ΤΟ 2007 3,0%
ΤΟ 2009 5,0%
ΑΣ ΘΕΩΡΗΣΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ 5% ΤΟ ΠΙΟ ΠΙΘΑΝΟ
Ο ΤΥΠΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΕΔΙΝΕ ΤΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΝ-ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΘΑ ΗΤΑΝ
101 (απαραίτητες έδρες ) x 95% (ποσοστό αφαιρουμένου του 5%) = 250 (έδρες προς διάθεση) x Π (ποσοστό που ψάχνουμε) άρα το Π = 38,4%
1ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ….ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΥΟ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝ – ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΝΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΕ ΨΗΦΟΥΣ 38,4%.
2η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ . ΑΝ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΦΤΑΣΕΙ ΤΟ 7% ΤΟ ΑΝΑΓΚΑΙΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΔΥΟ Η ΚΑΙ ΤΡΙΩΝ ΠΕΦΤΕΙ ΣΤΟ 37,5%.
3η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ. ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΚΚΕ – ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ Κ.Τ.Λ ΤΟΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΤΟ ΜΠΟΝΟΥΣ ΠΡΕΠΕΙ Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΟΣΟΣΤΩΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΥΠΕΡΒΟΥΝ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΥ. ΕΤΣΙ ΑΝ ΠΑΡΕΙ ΕΝΑΣ ΤΕΤΟΙΟΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ 45% : 2 = 22,5% H ΝΔ ΜΕ 23% ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΟΥΣ 50. ΑΝ ΣΥΝΕΝΩΘΟΥΝ 3 ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.
2ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ…………ΟΙ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΜΙΚΡΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΛΥΘΟΥΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΝ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΚΟΜΜΑ.
Ανδρέας Νικολάου
and17niko@gmail.com
